ژورس را کشتند تا جنگ را شروع کنند
ساعت بیست و یک و چهل دقیقه جمعه شب ۳۱ ژوییه ۱۹۱۴ در «کافه دؤ کروسان» پاریس (Café du Croissant) رائول ویلن (Raoul Villain) با شلیک یک گلوله با رولورش بر جمجمه ژان ژورس (Jean Jaurès) رهبر حزب سوسیالیست بخش فرانسوی انترناسیونال کارگری- Parti socialiste – Section française de l’Internationale ouvrière (SFIO) – وی را بقتل رساند.
این ناجی صلح مانند کودکی بخواب رفته آرام در آغوش رفیقش رونودل برای همیشه چشم از جهان برگرفت. خبر کشته شدن ژورس شبانه به شهر کوچک چند هزار نفری کارمو (Carmaux) واقع در منطقه تارن (Tarn) در جنوب غربی فرانسه رسید. تاریخ این شهر کوچک با مبارزات کارگران معدن زغال سنگ و شیشه سازی عجین شده است.
خبر کشته شدن ژورس ابتدا دیر وقت بدست آقای ژوزتن سوالیه عضو شورای عمومی که هنوز در فرمانداری مشغول بکار بود رسید. وی شتابان خود را بخانه دوستش ناپ دو‌روزیه رساند تا بیدرنگ بخانه شهردار آقای ژان باپتیس کل وییناک (Jean-Baptiste Calvignac) بروند. کل وییناک این کارگر پر صلابت و معتمد کارگران (بویژه معدن) که خود و خانواده‌اش ژورس را تا حد پرستش دوست داشتند شوکه شده از این خبر با حالتی نزار، مشت کوبان بسر از ته قلب شیون و زاری می‌کرد و مویه کنان فریاد برآورد: «ژورس را کشتند تا جنگ را آغاز کنند.» (۱)
ژان ژورس ابتدا از طرف حزب جمهوری خواهان رادیکال برای نمایندگی مجلس از شهر کارمو برگزیده شده بود. اما رفته رفته و طی یک دوره گذار به یک چهره بلامنازع سوسیالیست تبدیل شد. او و سوسیالیزم به هم پیوند خورده و در هم تنیدند.
ژورس تنها رهبر سوسیالیستی می‌باشد که هرگز هیچ مسئولیت دولتی را بر عهده نگرفت. او همواره الهام بخش «سوسیالیزم فرانسوی» بوده و در تاریخ سوسیالیزم فرانسه از جایگاهی بارز و منحصر بفرد برخوردار است. بخش های گوناگونی از طرفداران سوسیالیزم همواره از وی بعنوان یک مبارز ثابت قدم در راه و برای سوسیالیزم نام برده و از او الهام میگیرند.
گذار از جمهوری خواهی رادیکال به سوسیالیزم در طول مبازارت بی وقفه ژورس، از انتخابش بعنوان نماینده در مجلس از طرف کارگران معدن و در کارخانه شیشه گری کارمو شروع شد و سپس به نبرد ومبارزه روزانه برای تمام طبقه کارگر و زحمتکشان تبدیل گردید.
روزنامه اومانیته برای اولین بار در ۱۸ آوریل ۱۹۰۸ با سرمقاله ژورس بچاپ رسید و بدین گونه او روزنامه اومانیته را در جهت دفاع از منافع زحمتکشان و طبقه کارگر و صلح پایه گذاری کرد.
وی بعنوان اولین سردبیر این روزنامه پایه گذار آنچنان سنت و قلمی در روزنامه نگاری شد که هیچگاه و حتی در سیاهترین روزها در تاریخ فرانسه دست از دفاع از مبارزات طبقه کارگر و تمامی زحمتکشان و آزادیخواهان بر نکشید.
اومانیته با تمام وجود و امکانات ممکن به ابزاری برای دفاع از دمکراسی و علیه دستیازی به آن و برای صلح و بهروزی شرایط زندگی زحمتکشان تبدیل شد. این روزنامه نادی و سنگر دفاع از دمکراسی و عدالت اجتماعی و حقوق بشر در جامعه دائما در حال تحول فرانسه است.
اومانیته همواره صدای آزادیخواهان و مبارزان علیه استثمار و استعمار گری بوده و صفحات درخشانی در دفاع از آنان را در تاریخ چندین ده‌ای خود به ثبت رسانده است. دفاع و مبارزه همه جانبه برای صلح و دوستی میان ملل از مشخصات بارز و شناخته شده اومانیته است.
ژورس برای صلح جهانی و جلوگیری از کشتار و خشونت لحظه ای از مبارزه تا حد از دست دادن جانش دست بر نداشت.
سخنان ژان ژورس برای صلح در این روزهای پر تلاطم و جنگ‌های خانمانسوز از پژواکی ویژه بر خورداراست.
امروز در فرانسه شهری نیست که در آن خیابانی یا مدرسه ای به اسم ژان ژورس نباشد .
یادش همواره زنده باد!
توضیحات:
(۱) جنگ جهانی اول
(۲) در این نگارش از منابع مختلفی که در بارهٔ ژان ژورس بچاپ رسیده استفاده گردیده است. با احترام از نویسندگانی که نام و منابعشان در پایان ذکر نگردیده است پوزش میخواهیم.
