مجله آلمانی اشپیگل از کشف یک سند آرشیوی در حمایت از نسخه مقامات روسی خبر داده است که وقتی آلمان دوباره متحد شد، به اتحاد جماهیر شوروی وعده داده شده بود که ناتو به سمت شرق گسترش نخواهد یافت. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بارها گفته است که مسکو توسط کشورهای غربی، آن زمانی که آنها قول دادند که ائتلاف آتلانتیک شمالی “یک اینچ به سمت شرق گسترش پیدا نکند” فریب خورده است. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو همواره تاکید کرده است که هیچ کس چنین وعده‌هایی به اتحاد جماهیر شوروی نداده است. برای چندین دهه، روسیه مدعی شده است که گسترش ناتو به سمت شرق، تعهدات غرب را پس از فروپاشی دیوار برلین نقض کرده است. اکنون یک سند قابل توجه ظاهر شده و از ادعای دولت روسیه پشتیبانی می کند.
به گزارش اشپیگل. این سند توسط جاشوا شیفرینسون، دانشمند علوم سیاسی آمریکایی و استاد دانشگاه بوستون، در آرشیو ملی بریتانیا پیدا شد. این سند به عنوان “محرمانه” طبقه بندی شد اما سپس منتشر شد. برای چندین دهه، روسیه مدعی شده است که گسترش ناتو به سمت شرق، تعهدات غرب را پس از فروپاشی دیوار برلین نقض کرده است. اکنون یک سند قابل توجه ظاهر شده است.
این سند مربوط به صورت جلسه مدیران سیاسی وزارتخانه های امور خارجه ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان است که در ۶ مارس ۱۹۹۱ در بن برگزار شد. موضوع چگونگی تقویت ثبات و امنیت در اروپای مرکزی و شرقی با کمک توافقات دوجانبه با کشورهای منطقه و در چارچوب کنفرانس امنیت و همکاری در اروپا (CSCE) بود.
در آن زمان، پیمان ورشو شکل خود را از دست می داد و سیاستمداران برخی از کشورهای این بلوک علاقه خود را برای پیوستن به ناتو به کشورهای غربی نشان دادند. با این حال، همانطور که اشپیگل اشاره می کند، آنچه از این سند مشخص است این است که انگلیسی ها، آمریکایی ها، آلمانی ها و فرانسوی ها همگی موافق بودند که عضویت شما در اروپای شرقی در ناتو “غیرقابل قبول” است.
یورگن کروبوگ، نماینده بن از وزارت خارجه در آن زمان، آن را چنین بیان کرد: “ما در مذاکرات دو به علاوه چهار به صراحت اعلام کردیم که ناتو را در جهت شرق گسترش نمی‌دهیم. بنابراین ما نمی توانیم به لهستان یا سایرین، عضویت در ناتو را پیشنهاد دهیم.” به گفته کروبوگ، این موضع با صدراعظم هلموت کهل و وزیر امور خارجه هانس دیتریش گنشر توافق شده است. کروبوگ خاطرنشان کرد، ریموند سیتز، نماینده ایالات متحده نیز با این موضوع موافقت کرد و گفت: “ما در مذاکرات دو به اضافه چهار و همچنین سایر مذاکرات به اتحاد جماهیر شوروی اعلام کردیم که از خروج نیروهای شوروی از اروپای شرقی سوءاستفاده نخواهیم کرد. ناتو نه به طور رسمی و نه غیر رسمی نباید به شرق گسترش یابد.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه بارها تاکید کرده است که در جریان مذاکرات اتحاد مجدد آلمان به اتحاد جماهیر شوروی وعده داده شده بود که ناتو گسترش نخواهد یافت.در همین ارتباط، او در یک کنفرانس مطبوعاتی بزرگ در دسامبر ۲۰۲۱ گفت: در دهه ۱۹۹۰ گفته شد حتی “نه یک اینچ به سمت شرق”، حال چه چیزی اتفاق افتاده است، یعنی به طور وقیحانه ای ما را فریب داده اید؟ “.ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در آن زمان پاسخ داد که ائتلاف آتلانتیک شمالی “هرگز قول نداده است که خود را گسترش ندهد”. او در مصاحبه با اشپیگل گفت: “هیچ وقت چنین وعده ای وجود نداشته است، هرگز چنین معامله ای پشت پرده ای هم وجود نداشته است، این درست نیست.” اما همانطور که در مقاله فعلی اشپیگل اشاره شد، این سند از طبقه بندی خارج شده، اظهارات ینس استولتنبرگ و کسانی را که ادعا می کردند هیچ تعهدی در قبال ناتو در قبال مسکو انجام نشده است، مورد تردید قرار می دهد.
به نقل از مجله اشپپگل توسط کلاوس ویگرفه
شنبه ۳۰ بهمن ماه ۱۴۰۰- ۱۹ فوریه ۲۰۲۲
