انجمن زنان دمکرات تونسی ATFD در سال ۱۹۸۹ در تونس بنیاد گذاشته شد. هدف این سازمان غیردولتى حذف هرگونه نابرابرى جنسى و بهبود وضعیت زنان و دختران در وهله نخست از نظر حقوقى و هم چنین از نظر اجتماعى و اقتصادى است. این تشکل زنان خواستار حفظ قانون مدنى تونس و بهبود آن در جهت برابرى جنسى است. از نظر سیاسى تشکل زنان دمکرات تونسى از جدایى کامل دین از دولت، دمکراتیزه کردن جامعه تونس و رعایت حقوق بشر و حقوق شهروندى دفاع مى‌کند
س: خانم گراش شما در تونس چگونه مى‌توانید به رسانه‌هاى عمومى دسترسى پیدا کنید؟
ج: امکانات اکنون بسیار محدود است زیرا دولت تونس آزادى‌هاى فردى و مدنى را بسیار محدود کرده و از جمله آزادى فعالیت انجمن‌هاى مستقل را. از سال‌ها پیش به‌نام اسلام‌گرایى و مبارزه با ترور و به بهانه حفظ ثبات هر جریان مستقلى تحت فشار است.
ما نمى‌توانیم مراسم بیرونى برگزار کنیم، نمى‌توانیم فراخوان عمومى بدهیم و یا متنى را چاپ کنیم. کسى نمى‌تواند نزد ما در محل انجمنمان بیاید. از چهار سال پیش ما اجازه نیافتیم یک برنامه بیرونى برگزار کنیم. حتى مجمع عمومى اعضا هم اجازه نیافت برگزار شود.
سوال: چنانچه انجمن شما این محدودیت‌ها را زیر پا بگذارد؟
جواب: ما حتى نمى‌توانیم آنها را زیر پا بگذاریم، زیرا در اطراف دفترمان همواره پلیس‌ها با لباس شخصى مستقرند. حتى گاه اعضاى ما از ورود به محل منع مى‌شوند. هنگامى که در سال ۲۰۰۵ جلسه سران کشورها در مورد ارتباطات و اطلاعات در کشور تونس برگزار شد، شیرین عبادى فعال حقوق بشر و برنده جایزه نوبل نیز آمده بود تا جلسه “سران شهروندان” را افتتاح کند. این افتتاحیه قرار بود در دفتر ما برپا شود. پلیس مانع ورود بسیارى از شرکت‌کنندگان از جمله سیاست‌مداران و روزنامه‌نگاران شد.
سوال: آیا این مسائل تاثیرى در تامین بودجه پروژه‌هاى شما دارد؟
جواب: البته بسیار تاثیر گذاشته است. ما از نظر کمک‌هاى مالى و امکانات بسیار در محدودیت قرار گرفته و حتى امکان تامین اجاره و پرداخت حقوق مشاورانى را که به زنان خشونت دیده کمک مى‌کنند، را نداریم و شاید در آینده نزدیک مجبور شویم محل را تخلیه کنیم و چنانچه راه حلى پیدا نکنیم انجمن ما به تاریخ مى‌پیوندد.
ما یکى از محدود امکانات براى دیگر سازمان‌هاى غیردولتى مستقل بودیم. از بیش از ۸۰۰۰ سازمان ثبت شده شاید به تعداد انگشتان دست انجمن مستقل وجود دارند و از این ۵ یا شش تا فقط دو انجمن اجازه فعالیت دارند.
سوال: آیا دولت تونس نباید در حمایت از گروه زنان سکولار دمکرات نفع داشته باشد؟ به عنوان تعادلى در مقابل گسترش اسلام‌گرایى؟
جواب: همه زنان جوانى که حجاب دارند اعضاى معتقد سیاسى جنبش اسلامى نیستند. مشکل انجاست که میان ما جوانان مشکلات بیشترى براى کاریابى و روى پاى خود ایستادن دارند. بسیارى با سن سى سال هنوز نزد والدین خود زندگى مى‌کنند.
از نظر اجتماعى به بن‌بست مى رسند و از نظر سیاسى امکان بروز خود را پیدا نمى‌کنند. هیچ عرصه عمومى دمکراتیک وجود ندارد. بحثى انجام نمى‌گیرد. حتى رسانه‌هاى جمعى نیز آلترناتیوى نیستند. به فرستنده‌هاى تلویزیونى عربى مانند الجزیره و المنار نگاه مى‌کنند با آن نوع نگاهى که این فرستنده‌ها دارند. به نظر مى‌رسد که فقط یک الترناتیو وجود دارد یا به ارتکاب جرم بپردازى و یا به مذهب پناه ببرى. وقتى تمام راهها بسته باشد مردم بیشتر مذهبى مى‌شوند. به نظر من در اینجا سیاست داخلى دولت تونس است که وامانده است و از آن سو سیاست اتحادیه اروپا این است: تا زمانى که دولت‌ها به ما در حفظ منافع اقتصادى‌مان کمک مى کنند، ما چشم‌مان را در زمینه حقوق بشر مى‌بندیم.
سوال: شما به عنوان دمکرات‌ها در بین دو چرخ دنده اسلام‌گرایى از یک سو و خودکامگى حکومت از سوى دیگر گیر کرده‌اید.
جواب: بدون تردید. واین همان چیزى است که من به خاطر آن قدرت‌مداران‌مان را سرزنش مى‌کنم: به نام مبارزه با اسلام‌گرایى هر صداى اپوزیسیونى را در نطفه خفه مى‌کنند. فقط از طریق پدید آوردن شهروندى واقعى و بنیاد گذاردن نهادهایى که اصول دمکراسى را تضمین کند، مى‌توان تونس را از اسلام‌گرایى حفظ کرد.
حذف خشونت، بازسازى نهادهاى جمهورى، دمکراتیزه کردن جامعه، آزادی‌هاى فردى، عدالت اجتماعى. مسلما نمى‌توان با یک حرکت سر انگشتان همه این کارها را انجام داد. ولی حداقل مى‌شود در این راه تلاش کرد. سرکوب هر چیز فقط به افراطیون کمک مى‌کند.
سوال: رژیم تونس چه عکس‌العملى در مقابل اسلامى‌ها نشان مى‌دهد؟
جواب: رژیم امتیاز میدهد. به طور دائمى بده بستان‌هاى مخفیانه انجام مى‌دهد. من شخصا تعجب نمى‌کنم چنانچه رژیم و اسلامى‌ها در یک انتخابات مشترکا عمل کنند. رسما آنها ممنوع هستند ولى حزب النهدا ( حزبى که مستقر نمودن ارزش‌هاى اسلامى در جامعه را هدف خود قرار داده است) همواره حضور دارد و آنها با هم ارتباط دارند.
مشکل دیگر آن است که اکنون جریان‌هایى وجود دارند که بسیار از النهدا افراطى‌تر هستند مانند جهادى‌ها، سلفى‌ها، که در افغانستان مى‌جنگیدند. بعد از ۱۱ سپتامبر حزب النهدا دیگر جاذبه نداشت. مشکل اینجاست که سیاست پایدارى پیش گرفته نمى‌شود، بلکه همواره راه‌حل‌هاى کوتاه مدت اتخاذ مى‌شود.
من وکیل هستم، یکى از همکاران من با افراطیون جوان سروکار دارد. آنها او را به‌دلیل آنکه حجاب نداشت، نمى‌پذیرفتند. یکى از همکاران من که حجاب دارد مى‌گوید که: “در مقایسه با آنها ما تقریبا اته‌ئیست هستیم. اما براى قدرتمداران فقط یک چیز اهمیت دارد: در کوتاه‌مدت در قدرت بمانند. وقتى اوضاع به‌هم ریخت، ناپدید مى‌شوند. بهاى آن را ما مردم عادى باید بپردازیم. آنها به اروپا فرار مى‌کنند و ما اینجا بهایش را مى‌دهیم.
این مصاحبه را مارتینا سابرا انجام داده و در سایت قنطره که به زبان آلمانى، انگلیسى و عربى است، درج شده است.
