دوشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ - ۰۳:۱۳

دوشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ - ۰۳:۱۳

مروری بر سنت های جامعه شناسی  | بخش اول
کیوان مهتدی: وبر و ریتل در یک یادداشت درباره اصطلاح «مسایل بدخیم» ادعا می‌کنند که تصور همگونی بیش از پیشِ اجتماعی که در ذهنیت آمریکای دهه‌ی 1950 تثبیت شده بود...
۲۴ شهریور, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: کیوان مهتدی
نویسنده: کیوان مهتدی
سوسیال دموکرات‌های نروژ در انتخابات پارلمانی پیروز شدند
بحث در مورد مالیات بر ثروت در طول مبارزات انتخاباتی جنجال برانگیز شد: برخی از چپ‌ها می‌خواهند آن را برای ثروتمندان افزایش دهند، در حالی که راست‌ها می‌خواهند آن را...
۲۳ شهریور, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
آینده در حال- تحلیل زمانیت امروز جامعه‌ ایرانی
در این نشست، دکتر نیکفر به بررسی چشم‌اندازهای جنبش «زن، زندگی، آزادی» و جایگاه آن در آینده جامعه ایرانی خواهد پرداخت. محمدرضا نیکفر از شناخته‌شده‌ترین پژوهشگران فلسفه در ایران معاصر...
۲۳ شهریور, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: کانون ایرانیان جمهوری‌خواه جنوب سوئد
نویسنده: کانون ایرانیان جمهوری‌خواه جنوب سوئد
از شکستن سد حجاب اجباری تا خطر جنگ!
امید اقدمی: روح جنبش «زن، زندگی، آزادی» خشونت‌پرهیز بود؛ چه در جنس مطالبات، چه در نیروهای پیشران و چه در شعارهای اصلی آن. هرچند در لحظات مشخصی برخی نیروهای سیاسی...
۲۳ شهریور, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: امید اقدمی
نویسنده: امید اقدمی
فانوس؛
با یاد و خاطره تابناک رفقای جانباخته شهریور ۶۷ که در حافظه تاریخ خونبار جنبش چپ هماره ماناست.
۲۲ شهریور, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رحمان ـ ا
نویسنده: رحمان ـ ا
با افزایش میزان بدهی ها: آژانس رتبه‌بندی فیچ, رتبه اعتباری فرانسه را کاهش داد
این خبر بدی برای نخست وزیر جدید فرانسه، لکورنو، است: آژانس رتبه‌بندی فیچ رتبه اعتباری این کشور را کاهش داده است. این احتمالاً هزینه تأمین مالی مجدد بدهی ملی را...
۲۲ شهریور, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
اسرائیل؛ مأمور «کارِ کثیف» غرب یا قدرتی مستقل؟ چرا هیچ‌کس جلودار آن نیست؟
اسرائیل به‌عنوان پیمانکار امنیتی و عملیاتی غرب، مأمور تحقق اهداف استراتژیک و اقتصادی آن در منطقه است؛ در حالی‌که خود غرب به دلیل محدودیت‌های اخلاقی، حقوقی و سیاسی، قادر به...
۲۱ شهریور, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سیاوش قائنی
نویسنده: سیاوش قائنی

جنگ و گلهای یاس مادر (۴۹)

اما جنگ مثل همیشە بی رحم است. او را با خیال کسی سر سازگاری نیست. کار جنگ، یک عبور سرد و بیرحمانە است. او را با منویات کسی و چیزی را کاری نیست. انگار همە چیز برایش ابزاری است و بس. جنگ از سطح نمی گذرد، از اعماق و درست از این سوی تا آن سوی تو عبور می کند. و آن چیزی کە باقی می ماند یک 'تهی' است. تهی ای کە قرار است بعدا باد آن را بنوازد. و من این خلاء وحشتناک را حس کردەبودم. من عین کوچەهای ویران و خلوت شهر بودم، و آنها هم عین من. و ما همە با هم معنای مرگ را تا اعماق تجربە کردەبودیم.

در طول گرمای زمان، در سکوت روزهای تابستانی جنگ کە دراز می کشم بیشتر از هر زمان دیگری بە دخترها فکر می کنم. و راستی دخترها چە آسان این سالها از اندیشە من رخت بربستند! و ناگهان چهرە همە آنهائی کە در محلە ما زیستند، و همان روزهای اول بساطشان را جمع کردند و رفتند، چە واضح در جلو چشمانم نقش می بندند! و از آن روزها، سالها گذشتەاست. و گاهی از خودم می پرسم کە آیا واقعا زمانی در این کوچە نابودشدە ما دخترکانی بودەاند؟! و در میان بودەاند و نبودەاند، چنان می مانم کە جهان بە خیالم چیزی بیش از مهی مبهم در خاطرەها نیست. اما جائی در اعماق چیزی تلنگرم می زند کە بودەاند، و آن چیز قبل از آنکە عقل باشد غریزە است. انگار بوی آنها جائی در وجودم ماندەاند.

و من کە با خیال دخترکان زیستەبودم، باز در خیال است کە با آنها ادامە می دهم. و جسم جوان من ناجوانمردانە بە نفس تنگی می افتد. انگار دارم از کوهی صعب العبور بالا می روم. و چە خوش است نسیم خنک ظهر کە از پنجرە باز بە درون می دمد، و تن گرگرفتە مرا با خود می برد و در ملکولهایش چنان تجزیە می کند کە انگار ‘من’ی هیچوقت وجود نداشتەاست.

دنیا بدون دخترکان،… چە اسم بی مسمائی! انگار وجود از هستی تهی شدەاست. من گاهی در کوچەها نعرە می زنم، و بدنبال جوابی… واکنشی بە انتظار می مانم. اما سکوت تنها ارتعاش موجود در هوا بعد از فریادهای جانگداز من است. گاهی خیال می کنم کە چیزی نماندەاست دخترکی از یکی از پنجرەهای نیمە مخروبە سری بە بیرون بکشد، و در هوای دیدار جوانی برازندە تبسمی بر لبانش ظاهر شود. و من یک بە یک پنجرەهای ویران را می پایم. حتی اشباح هم میلی بە حرکت ندارند.

تنها امید من روستائیست کە سعید در آنجا دکەای دارد. و آنجا دنیا بە یکبارە جور دیگری می شود. امید و شور و نشاط من با دیدن دخترکان چنان باز می گردد کە انگار در دنیای دیگری دارم زندگی می کنم. اما دیری نمی پاید کە می فهمم آنجا هم درست بە اندازە شهر همە چیز خیلی دوردست می نماید. و منی کە جرات ندارد و از شرم مفرط درونی اش، قادر بە صحبت و یا تماسی با هیچ دختری نیست، بیشتر در لاکی فرو می رود کە انگار هدیە سالهای جنگ است. و سعید چنین نیست، اما بە نظر می آید حال چنین کاری را ندارد. او یک با جرات خودسانسور است. و روزی از پایان عشق در زمان جنگ می گوید. اینکە برای کسانی کە افکار بزرگ و برنامەهای بزرگ دارند، چیزی بی معنی تر از عشق بە یک دختر جوان را نمی توان یافت. او می گوید جائی خواندە است کە حتی عشقهای باشکوە هم تنها بە خاطرات کم رمق و پراکندە تبدیل می شوند.

می گوید آنچە معنای واقعی عشق است عشق بە همە انسانها و بە نوع بشر است. و من کە نمی توانم حرفهای او را درک کنم تنها سکوت می کنم، و بە کوههای بلند اطراف نگاە می کنم. انگار در پی جواب در آن جاها هستم. اما او عاشق نمی شود شاید بە این دلیل چونکە نمی داند عشق چیست،… و یا اینکە هنوز دختری پیدا نمی شود کە سعید بتواند عاشقش شود،… یا اینکە واقعا در جنگ عاشق شدن بی معناترین رویدادهای زندگیست.

و من چقدر دوست دارم مانند سعید بشوم. آنچنان در خود، در اجتماع و در هدف کە انگار اساسا جنس مخالفی در این دنیای سنگین و تلخ پیدا نمی شود.  وغرش مبهم توپهای دوردست بە یادم می آورد کە هنوز تا بازگشت دخترکان بە کوچە قدیمی ما زمان طولانی ای باقیست.و گلهای یاس مادر بیشتر از هر چیز دیگری مرا بە یاد آنها می اندازد. نکند مادرم با رسیدن بە گلها در فکر حفظ خاطرات و وجود دخترکانی است کە می دانست با شروع اولین بمبارانها از کوچە و از شهر ما کوچ خواهندکرد؟! و گلهای یاس چقدر بە دخترکان جوان می مانند. من بە آنها ساعتها خیرە می شوم، و در گرمای روزهای تابستانی چنان عطرشان را بە درون فرو می برم کە انگار آنجا جای واقعی بودنشان است
.
اما جنگ مثل همیشە بی رحم است. او را با خیال کسی سر سازگاری نیست. کار جنگ، یک عبور سرد و بیرحمانە است. او را با منویات کسی و چیزی را کاری نیست. انگار همە چیز برایش ابزاری است و بس. جنگ از سطح نمی گذرد، از اعماق و درست از این سوی تا آن سوی تو عبور می کند. و آن چیزی کە باقی می ماند یک ‘تهی’ است. تهی ای کە قرار است بعدا باد آن را بنوازد. و من این خلاء وحشتناک را حس کردەبودم. من عین کوچەهای ویران و خلوت شهر بودم، و آنها هم عین من. و ما همە با هم معنای مرگ را تا اعماق تجربە کردەبودیم.

و خیال دخترکان چە خوش بود در چنین هوائی! گاهی دست بە قلم و کاغذ می بردم و از آنها نقاشی می ساختم. نقاشی های بد کە ربطی بە واقعیت نداشتند، اما بە حقیقت درون من بسیار نزدیک بودند. پیش خودم گفتم تا هستم این نقاشی ها را نگە خواهم داشت. و اگر زندە ماندم و روزی بچە و نوەدار شدم بە آنها نشان خواهمشان داد. و از دوران جنگ برایشان خواهم گفت. نە نە،… از دوران تجربە جنگ. آرە، این واقعی تر است. و نقاشی ها را یکی یکی در کارتون همیشگی گذاشتم. بدون اسم و تنها با شمارە. دختر شمارە یک،… دختر شمارە دو،… دختر شمارە… . دخترکان سیاە ـ سفید دوران جنگ. و پسرکی کە می داند هستند، اما نمی داند چگونە.

گاهی وقتها بە مادرم خیرە می شوم و سعی می کنم دوران جوانی او را پیش خودم مجسم کنم. مادر بە دخترکی با چهرە سفید، چشمانی براق و سیاە، گیسوانی دراز و خرمائی و با تنی لاغر و ترد تبدیل می شود کە بر روی لبە بامی در یک غروب دل انگیز ایستادەاست و بە افق نگاە می کند. و نگاە بر نمی گیرد. بە خودم می گویم پس او هم زمانی جوان بودەاست. جوانی کە جنگ را حتی بە خواب هم تصور نکردەاست. دخترکی خوشبخت از جنس روزگار قدیم، آنگاە کە زمان، بمبها را هنوز در اعماق خود پنهان نگە داشتەبود. دخترکی بدون گلهای یاس کە هنوز نیازی بە وجود آنها احساس نمی کرد. آە، نکند گل یاس نشانە آمدن روزهای جنگ بودەباشد؟ و ناگهان چنان از وجود چنین اندیشەای لبریز می شوم کە مادر را نیز بنوعی مقصر آمدن چنین روزهائی می پندارم.  

و ناگهان من از مادر بشدت بدم می آید. و تصمیم می گیرم سر فرصت همە گلدانهای یاس را بشکنم. آنها را خرد و خمیر کنم. و در یک بعد ازظهر گرم تابستانی کە پدر و مادر هر دو بە خواب رفتەاند، بە طرف گلدانها می روم. هنوز لبریز از خشمی هستم کە روزهاست با من است. و نمی دانم چە اتفاقی می افتد کە دستم را پس می کشم. انگار چیزی در گوشم نجوا می کند کە دست نگەدارم. نجوائی مانند لرزیدن برگ گل در باد. و من کە صدا را جدی گرفتەام، از ترس پس می کشم. مادر غلتی می زند و می گوید “پسرم بیا کمی بخواب… زمان سریعتر می گذرد!” و من در زیر گلهای یاس دراز می کشم.

نفرت ادامە دارد. و این روزها از سعید است کە بدم می آید. از سردی و بی احساسی اش. و همزمان چقدر دوست دارم مثل او باشم. زیرچشمی نگاهش می کنم، و بە خودم می گویم شاید اگر جنگ تمام شود او هم تغییر کند، و مثل من شود. سعیدی کە تنها بە فکر افکار خودش است، و سفت و محکم بە دنیای خودش چسبیدەاست.و درست در این روزهای گرم و نفس گیر، ناگهان هوا بشدت ابری می شود و یک روز تمام باران عجیبی می بارد. آسمان می غرد و کوههای اطراف در ابر و در مە غلیظی گم می شوند! کوچەها و خیابانهای جنگزدە شهر پر آب می شوند. رودخانە شهر می غرد. سیل می آید. و چیزی نیست کە با خود ببرد. پدر هیجانزدە بە زیر باران می رود، و فریاد می زند کە این او را یاد سالهای دور می اندازد، زمانی کە جوان بودەاست، و هنوز پدرش در قید حیات. و قطرات باران بر سر و رویش جاری می شوند. پدر مثل کوچەهای شهر ما می شود. و من چقدر دلم می سوزد.


ادامه دارد…

تاریخ انتشار : ۲۷ بهمن, ۱۴۰۱ ۸:۳۱ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

تجاوز اسراییل به خاک قطر، جلوه‌ای دیگر از جنگ‌طلبی، توافق‌ستیری و تروریسم دولتی

حمله‌های مکرر اسراییل به کشورهای منطقه، امنیت و ثبات منطقه و جهان را به‌شدت تهدید کرده و نه تنها نقض آشکار منشور سازمان ملل و اصل حاکمیت ملی کشورهاست، بلکه نشأت گرفته از سیاست راهبردی این حکومت برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» است.

ادامه »

بنای تجارت و سود و ثروت بر خون و استخوان و جان و هستی فلسطینیان

از گرسنگی دادن عمدی گرفته تا آوارگی اجباری و بمباران سیستماتیک، همه نشان می‌دهند که «امنیت اسرائیل» بهانه‌ای است برای پاک‌سازی قومی و جایگزینی جمعیت. انطباق سیاست نظامی اسرائیل با منطق اقتصادی آمریکا چهرۀ خود را در نسل‌کشی در غزه به‌مثابه هم‌راستایی سیاست و تجارت به خوبی نشان می‌دهد.

مطالعه »

قحطی در غزه؛ آیینۀ تمام‌نمای پوچی ادعاهای قدرت‌های غربی

نتانیاهو با چه اطمینانی، علیرغم اعتراض‌های بی‌سابقۀ جهانی به غزه لشکرکشی می‌کند؟ در حالی که جنبش صلح تا تل‌آویو گسترش یافته و اعتراض‌ها به ادامۀ جنگ و اشغال غزه ده‌ها هزار شهروند اسرائیلی را نیز به خیابان‌ها کشانده، وزیر دفاع کابینۀ جنایت‌کار نتانیاهو با تکیه بر کدام قدرت، چشم در چشم دوربین‌ها می‌گوید درهای جهنم را در غزه باز کرده است؟

مطالعه »

مصونیت اسرائیل از مجازات برای جنایات جنگی، قتل روزنامه‌نگاران بیشتری را دامن می‌زند…

گرچه من و سایر هم‌کارانم در شورای سردبیری سامانه کار به هیچ عنوان خود را خبرنگار یا ژورنالیست حرفه ای نمی دانیم ولی نمی‌توانیم درد و نگرانی عمیقمان را از آنچه بر سر راویان تاریخی این دوران منحوس وسیله دولت اسراییل و رژیم نسل کش نتانیاهو آمده است را پنهان کنیم. ما به همه روزنامه نگاران و عکاسان شریفی که در تمامی این دو سال از میدان جنایات غزه گزارش فرستاده اند درود می‌فرستیم و یاد قربانیان این نبرد نابرابر را گرامی می‌داریم.

مطالعه »
پادکست هفتگی
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

مروری بر سنت های جامعه شناسی  | بخش اول

سوسیال دموکرات‌های نروژ در انتخابات پارلمانی پیروز شدند

آینده در حال- تحلیل زمانیت امروز جامعه‌ ایرانی

از شکستن سد حجاب اجباری تا خطر جنگ!

با افزایش میزان بدهی ها: آژانس رتبه‌بندی فیچ, رتبه اعتباری فرانسه را کاهش داد