از نیمه شب دیشب آتش بسی سراسری بین نیروهای دولت سوریه و شورشیان آغاز شده است. این آتش بس شامل داعش و جبهۀ فتح شام (النصره) نمی شود.
روسیه و ترکیه موفق شدند نیروهای معارض در سوریه و دولت این کشور را به قبول این آتش بس متقاعد کنند. روسیه، که در روز گذشته آتش بس را اعلام کرده بود، امروز رسماً پیش نویس قطعنامه ای را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه داد و از این شورا خواست که “در این فرآیند مهم شرکت کند”. قابل توجه این است که نه سازمان ملل و نه امریکا در جریان این دور مذاکرات برای تحقق آتش بس در سوریه نبودند. همچنین ایران نیز، که در مذاکرات مقدماتی روسیه و ترکیه را همراهی می کرد، در مراحل نهائی منجر به آتش بس و تنظیم پیش نویس قطعنامه غایب به نظر می رسید؛ غیبتی که احتمالاً ناخشنودی ناشی از آن، نه از زبان مقامات ایرانی بلکه از زبان وزیر امور خارجۀ سوریه در تعرض به ترکیه انعکاس یافت.
با این حال در توازن کنونی قدرت حول سوریه، به نظر می رسد چالشهای اصلی ناظر بر پایداری آتش بس و نیل به یک راه حل سیاسی برای این کشور، ۱- آیندۀ بشار اسد، ۲- وضع داعش و جبهۀ فتح شام و ۳- سرنوشت کردهای سوریه باشند.
اظهارات چاووش اوغلو، وزیر امور خارجۀ ترکیه، دایر بر این که “دولت او هرگز با ادامه زمامداری بشار اسد در سوریه موافقت نخواهد کرد” و اظهار نگرانی امروز وزیر امور خارجه سوریه نسبت به “برخی جنبه های توافق آتش بس”، شاهدی از چالش نخست، و محکوم کردن توافق آتش بس توسط جبهۀ فتح شام و اعلام این که “به جنگ با نیروهای وفادار به اسد ادامه خواهد داد”، شاهدی از چالش دوم است. آخر این که سخنان این یا آن مقام سوری که پنهان نمی گذارند تحرک کنونی کردهای سوریه را وضعیتی موقتی می دانند، شاهد چالش سوم را پیشتر از این به دست داده است.
آتش بس سوریه پایدار بماند یا نه، سوریۀ امروز سوریۀ دیروز نیست و نخواهد شد. سوریۀ دیگری در راه است. هنوز اما زود است امیدوار باشیم که دیگر سوریۀ خونبار هم نباشد.
