در دبستان، کلاس سرود داشتیم و معلم کلاس مان در زنگ سرود به نظرمی آمد آدم دیگری شده است. آرام بود و از آن سختگیری های همیشگی اش خبری نبود… او در زنگ سرود با ویلون اش به کلاس می آمد. همان جا می نواخت، و از میان بچه ها کسی که صدایش بهتر بود؛ می خواند البته آواز دسته جمعی هم داشتیم؛ اما آنچه بیشتر به یادم مانده از آن معلم سالهای دور این بود که بعضی اوقات در حین ساز زدن، اشک در چشمانش حلقه می زد و بیرون نمی آمد وهمانجا می ماند!… این نوع اشک ها را بعدها که بزرگتر شدم؛ دیدم و دلیلش را دانستم…
برخی ازصداها، از چنان وزن احساسی و عاطفی‌ای برخوردارند که تا همیشه عمربا تو خواهند ماند، به‌خصوص اگر این صدا را در ایام کودکی و درنوجوانی شنیده و یا با آن زندگی کرده باشید… ویلون معلم دبستانم اینگونه بود وب سیاری از تصنیفها، آوازها و شعرها برایمان اینچنین مسیری را طی نموده اند… وازآدمها… مادران و خواهران بیشتر…
می گویند «قمر*» هم اینگونه بود… هرگاه روی سن می رفت از ابراز احساسات حاضرین بغض می کرد اما چهار مضراب مرتضی خان نی داوود به دادش می رسید و آرامشی می داد به او تا صدایش را استراحتی بدهد و بتواند بخواند!…
غم و شادی گویا عجین شده در روزگارما و در این میان مادران، خواهران و همسران رازداران این زمانه اند… از بهمن۵۷ به بعد شاید در باورمان اینگونه بود که این بغض های فروخفته به پایان می رسد؛ اما همانند سرنوشت بسیاری ماند در حافظه تاریخی مان… و باقیست در همین روزها و سالها…
یادآورى خاطرات همه ی آن سربه داران از «رُزا لوکزامبوگ**» تا «قره العین***» همواره موجب رنجورى است حتى اگر با همه تفاوت‌هایمان، تاریخ ساخته باشیم تاریخ‌سازانی که نه مطیع بلکه خلّاق چون از اجاق رفتن هایشان، خاکستر را نگه داشته‌ایم و نه اخگر را!…
*. قمرالملوک وزیری زاده ۱۲۸۴ در تاکستان، درگذشته ۱۴ مرداد ۱۳۳۸ در تهران . خواننده آوازهای سنتی ایرانی بود که در دورهٔ خود بسیار شهرت یافت. وی در نوع‌دوستی و بخشش زبانزد بود و اواخر عمر زندگی خویش را به تنگ دستی گذراند…
**. روزا لوکزامبورگ : Rozalia Luksenburg لهستانی‌تبار… زاده۱۸۷۰، درگذشته ۱۹۱۹ انقلابی و رهبر سوسیالیستهای آلمان بود… او به سال ۱۹۱۹ در پی خیزش ژانویه، توسط دولت آلمان دستگیر و به همراه دیگر یارانش تیرباران شد…
***.فاطمه برغانی قزوینی تولد: ۱۱۹۵ خورشیدی، مرگ۱۲۴۰ خورشیدی ملقب به زرین‌تاج، زَکیّه، اُمّ سَلَمَه و مشهور به طاهره و قُرَّهُالعَین، شاعر، خطیب، مجتهد وعارف درزمان امیرکبیر دستگیر شدو سه سال بعد، مدتی پس از ترور نافرجام ناصرالدین‌شاه و بعداز قتل امیرکبیر، در تهران اولین زنی بود که سربه دارشد…
اسفند۱۴۰۱
