ر. محسن، با سلام و سپاس از اینکه وقت خودتان را در اختیار ما قرار دادید. گفتگو را با این پرسش آغاز می کنم: در نوشته ها و اظهارنظراتی که پس از کنگره اخیر در برخی رسانه ها انتشار یافتند، اغلب از متمایز بودن این کنگره با دیگر کنگره های سازمان صحبت به عمل آمده است؛ آیا شما نیز چنین تمایزاتی را دیدید و اگر آری، کدام تمایز ها را می توانید نام ببرید و ارزیابی شما از این تمایزات چیست؟
این دومین باری بود که در کنگره شرکت میکردم (پس از کنگره دوازدهم) تفاوتی که به نظرم رسید بهره برداری بهتر از زمان تعیین شده بود که البته در روز آخر منجر به کیفیت پایین تری در اداره کنگره به دلیل سنگینی و فشردگی برنامه بود.البته این بهره برداری بهینه از زمان مدیون تلاشهای رفقای هتک در انجام پاره ای از مباحث در مورد اسناد اساسی کنگره و زمان بندی خوب کنگره بود. البته به نظر میرسید که به دلیل زمان محدودی که در اختیار هتک بود امکان انجام این تبادل نظرات در مدت زمانی طولانی تر ممکن نبود . در ان صورت این امکان وجود داشت که با تعیین محدوده زمانی مشخص برای اظهار نظر و در صورت همکاری مسئولانه اعضا ، پاره ای از نظرات اصلاحی را قبل از گنگره در اسناد گنجاند.
۲- آیا مصوبات کنگره سازمان و وظایفی که این مصوبات بر دوش سازمان قرار داده اند، می توانند در جهت گسترش پیوند و رابطه عمیقتر سازمان با نیروهای ملی – قومی کشور قرار گیرند؟
در جا به جای بخش پنجم برنامه سازمان برای نوسازی دمکراتیک خصوصا در قسمت برنامه اجتماعی دیدگاه سازمان در مورد مسائل ملی و قومی در کلیت ان به نحوی روشن بیان شده است و این خود شاید پاسخگوی بسیاری از انتظاراتی است که از سازمان در این رابطه میرفت. اما شاید بد نبود که با وجود شرایط بسیار پیچیده ملیتها در ایران که در نتیجه سیاستهای مخرب، سرکوبگرانه و ابلهانه جمهوری اسلامی به وجود آمده و همین سیاستها آبشخور افکار و ایده های شونیستی و تجزیه طلبانه شده است، راه حل های این مشکلات و بحران ها کمی ریزتر مطرح میشد.
3- در یکی از نشستهای جوار کنگره، پانلی برگزار شد که به جوانان اختصاص یافته بود. ضمن استقبال از این حرکت کنگره، و بر پایه شواهد بسیار، آن گروه از این نسل جوان که علاقه مند به سیاست است، در جستجوی پاسخ به پرسشها و نکات نا شکفته بسیاری، در ذهنشان نسبت به تاریخچه سازمان بویژه در سالهای قبل از انقلاب، هستند. بنظر شما در وضعیت کنونی سازمان، چه مشکلاتی در راه برقراری ارتباط میان سازمان و نسل جدید جوانان وجود دارد؟
آنچه در این نشست برای من بسیار جالب بود سطح آگاهی جوانانی بود که در این میزگرد شرکت داشتند البته منظورم از آگاهی بیشتر با آنجایی برمیگردد که این جوانان در مجموع بسیار خوب میدانستند که به دنبال چه پاسخهایی هستند و چه انتظاراتی از نسل قبل از خود دارند . برخی از آنها به درستی درک کرده بودند که هنوز نسل ما با وجود تحولات عظیم فکری در مورد تفکر و عمل دمکراتیک در پاره ای موارد در عمل برخوردمان بسیار دور تر از آنست که بشود آنرا دمکراتیک نامید ( این برخوردها شاید به دلیل وجود ته مانده رسوبات افکار دوران عشیرتی و ریش سفیدی باشد). این بخشی از مشکلاتی بود که خود این جوانان به حق از آن سخن گفتند.. از جانب دیگر اگر صادقانه برخورد کنیم میبینیم که سازمان تا چندی پیش حتی در ارتباط گیری با هواداران و اعضای سابقش هم موفقیت چندانی نداشت که البته پراکندگی و بعد مسافت بی تاثیر نبوده است این مشکل به نظر من با بهره گیری از ابزار مدرن ارتباطی تا حدود زیادی برطرف شده که نتیجه آنرا در شرکت گسترده اعضا و هواداران در گنگره دیدیم. به نظر من با استفاده از همین امکانات مدرن و به شکلی کارشناسانه میتواند گامهای موثر اولیه در ارتباط گیری با نسل جوان برداشت. در مورد جوانان بزرگ شده یا متولد خارج از ایران باید در نظر داشت که این جوانان عمدتا در خواندن زبان فارسی مشکل دارند.
۴- کنگره سازمان در شرایطی برگزار شد که ایران در یک بحران عمیق قرار گرفته است، که شاهد پیامدهای فاجعه بار سیاسی اقتصادی و اجتماعی آن برای درصد بسیار بالائی از مردم کشور هستیم. بنظر شما روند طی شده در کنگره و نتایج آن که در مصوبات و تصمیم گیری های سیاسی نمود پیدا می کنند، تا چه میزان متاثر از وضعیت کنونی ایران است؛ بویژه با در نظر گرفتن چه بسا مهمترین رویداد سیاسی یکماه آینده ایران، یعنی انتخابات ریاست جمهوری کشور، آیا مصوبات کنگره پاسخگوی نیازهای کنونی سازمان برای مواجه با رویدادهای آتی کشور خواهند بود؟
مصوبات کنگره خصوصا برنامه تصویب شده در کنگره چراغ پرنوری است که به سوی آینده مورد نظر سازمان نور می افکند . کارآیی این برنامه در آنجا مشخص میشود که بتوان در هر مقطع از تحولات اجتماعی و در برخورد با این تحولات ،اشعه هایی از این نور را به زمان حال تابند و در روشنایی آن مواضع روشن سریع و کارا اتخاذ کرد. در مورد انتخابات اینکه سازمان در این مقطع توانست خطوط اساسی خود را برای حمایت از کاندیدها ترسیم کند به نظر قدمی مهم بود و حال جای ان داردکه با تکیه به آن قطعنامه در رابطه با انتخابات موضعی روشن و سریع گرفته شود .
5- روند طی شده تا کنونی در سازمان برای ایجاد تشکل بزرگ چپ را چگونه ارزیابی می کنید و رابطه مصوبات کنگره با آینده این روند را چگونه می بنید؟
مسئله ایجاد تشکل بزرگ چپ تا آنجایی که من در جریان هستم تا کنون نیرو توان و وقت زیادی از هر سه جریان خصوصا سازمان ما طلب کرده و در آینده هم صرف این وقت و انرژی لازم خواهد بود. به نظر من هرچند رسیدن به نقاط مشترکی در مسائل تئوریک و برخورد با گذشته جریانها موضوعاتی که باید به آنها پرداخت اما شاید درشرایط حساس و پر مخاطره کنونی میهنمان بهتر بود که این انرژی برای رسیدن به نقاط مشترک دررابطه با مسائل حاد و ملموس روز ایران و پی ریزی برنامه ای مشترک به عنوان چراغ راه برای آینده و پرچمی برای دنبال کردن در مسیررسیدن به اهداف مشترک صرف میشد . با این استدلال شاید لازم به توضیح نباشد که بر خلاف نظرات اولیه پاره از رفقای حاضر در کنگره و درگیر در امرایجاد تشکل بزرگ چپ به نظر من برنامه مصوبه کنگره سیزدهم میتواند به عنوان یک چهارچوب و زیربنای مناسب در به انجام رساندن این امر ایفای نقش کند هر چند به احتمال قوی پاره ای از مواد این برنامه در طی روند پیشبرد کار به ناچار مورد بازنگری و تکامل قرار گیرد .
6- کنگره چه چیز کم داشت، که به نظر شما کنگره آتی باید آن را رفع کند؟
قبل از هر چیز باید از تک تک اعضای هتک برای زحماتشان قدردانی کرد که با وجود محدودیت امکانات ، زمان و نیروی کار چنین برنامه ای را تدارک دیده بودند . همانگونه که در پاسخ به پرسش اول هم اشاره کردم به نظر میرسید که پاره ای از مباحث قبل از آغاز کنگره آنگونه که شاید و باید مورد تبادل نظر قرار نگرفته بودند که گاهی اوقات موجب مطرح شدن مسائلی میشد که انتظار میرفت از قبل مورد بحث قرار گرفته و به نتیجه رسیده باشند. این مشکل به نظر من با طرح مسائل مورد نظر کنگره از مدت زمانی کافی قبل از تشکیل ان در سطح تشکیلات و فراهم آوردن امکانات لازم برای اظهار نظر همگان از طرق مختلف و نهایتا تعین محدوده زمانی مشخص برای اظهار نظر در هر مورد میتوان بخش بزرگی از مسائل را پخته تر و آماده تصمیم گیری به کنگره ارائه کرد . این امر شاید موجب شود که دراین مدت زمان ،کنگره به جای صرف وقت برای تصمیم سازی بتواند فرصت اظهار نظر به علاقمندانی بدهد که به هر دلیل در تبادل نظرات قبل از کنگره شرکت نداشته اند ، حق رای ندارند، ولی دلی در گرو جنبش فدایی دارند. خصوصا کسانی که از ایران با قبول خطرات احتمالی امنیتی علاقمندانه در تمام طول کنگره همراه کنگره بودند.
نهایتا باید اضافه کنم که جو صمیمی و صادقانه ای که در تمام طول کنگره با وجود سنگینی و فشردگی کارحکمفرما بود؛ و جز آن انتظار نمیرفت، موجب میشد که هر کمی و کاستی دیگری به چشم نیاید.
7- این که کنگره های سازمان به رویدادی معمول در حیات سازمان تبدیل می شوند (یا شده اند)، خوب است، بد است، طبیعی است، نشان بلوغ است، روندی خنثی است، …؟
کنگره سازمان به نظر من یکی از اساسی ترین دستاوردهای تحول سازمان در راه رسیدن به یک تشکیلات دمکراتیک و اساسی ترین اهرم حفظ روند دمکراتیک در تشکیلات است . اهرمی که با استفاده از آن میتوان هر از گاهی نگاهی به گذشته کرد و به همه اعضا این امکان را داد که در مورد گذشته اظهار نظر کنند و در تصمیم گیری برای آینده سازمان نقش مستقیم داشته باشند. روندی که باید آنرا گرامی داشت، حفظ کرد و در راه هر چه دمکراتیزه تر کردن ان کوشید.
8- پیام شما به خوانندگان کار و علاقه مندان به سازمان چیست؟
آنچه که تجربه شخصی من در رابطه با کار آنلاین است به من آموخته است که روند اداره آن روندی است دمکراتیک و پایبند اصول آزادی اظهار عقیده . به عبارتی دیگر به نظر من هرکسی که با حفظ اصول اخلاقی و حرمت دیگران ،که از هر صاحب قلمی اتنظار میرود، بخواهد در رابطه با هر مسئله سیاسی، ملی، اجتماعی ادبی و … نظراتش را بنویسد این امکان را دارد . بنابر این از همه علاقمندان و دوستداران صادق جنبش چپ و خصوصا سازمان دعوت میکنم که با ارائه نظرات و پیشنهادات سازنده خودشان سازمان را در راه خود به سوی تشکیلاتی هر چه پویا تر و جریانی هرچه تاثیر گذارتر در حیات سیاسی میهنمان یاری کنند . چرا که هدف سازمان با همه اعضا و ارگان هایش چیزی جز رهایی میهنمان از چنگال خون آلود دیکتاتوری وآزادی نکبختی همه مردم ایران نیست.