نقض سیستماتیک حقوق انسانی آذربایجانیها در ایران در ماه آگوست سال ۲۰۰۹ همچون ماههای گذشته ادامه داشت و آذربایجانیها در ماه آگوست نیز مورد بازداشتهای خودسرانه و آزار و اذیت قرار گرفتند. فشار بر فعالین دانشجویی آذربایجان در این ماه با ممانعت آنها از ادامه تحصیل ادامه یافت. همچنین نیروهای امنیتی ضمن ممانعت از برگزاری مراسمات فرهنگی آذربایجانی شرکت کنندگان در این مراسمات را بازداشت و مورد آزار و اذیت قرار دادند. بازداشت شدگان همچنان بدون صدور حکم قضایی به مدت طولانی تحت بازداشت به سر بردند و از حق ملاقات با خانواده و وکیل در مرحله تحقیقات محروم هستند.حکومت ایران از فراهم آوردن امکانات پزشکی در زندان برای زندانیان امتناع کرده و درخواست این زندانیان برای اعطای مرخصی به منظور انجام معالجات پزشکی موثر در خارج از زندان را رد می کند.
ممانعت از اعطای مرخصی به سعید متین پور جهت درمان
وضعیت جسمی سعید متین پور فعال حقوق بشر و روزنامه نگار آذربایجانی در اندرزگاه ۷ بند مالی زندان اوین نگران کننده گزارش می شود. با وجود اینکه وی از بیماریهای متعددی رنج می برد، امکان دسترسی به پزشک ندارد و در وضعیت نامطلوبی نگهداری می شود و مسئولین قضائی ایران از اعطای مرخصی به وی جهت درمان در خارج از زندان امتناع می کنند.
متین پور از ناراحتی های گوارشی بویژه خونریزی معده، کمر درد، بیماری قلبی، بیماری ریه و سرگیجه های شدید رنج می برد که این ناراحتی ها اخیرا تشدید شده است.
این فعال حقوق بشر و روزنامه نگار آذربایجانی در ۴ خرداد ۸۶ (۲۵ می ۲۰۰۷) و چندین ماه پس از شرکت در کنفرانسی بین المللی در رابطه با حقوق بشر در ترکیه، در شهر زنجان دستگیر و پس از ۹ ماه بازداشت که با شکنجه جسمی و روحی همراه بود به قید وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شده بود.
متین پور ۷ ماه از مدت ۹ ماهه بازداشتش رادر سلول انفرادی اداره اطلاعات زنجان و بند ۲۰۹ زندان اوین تهران گذرانده و در این مدت از امکان ملاقات و تماس تلفنی با خانواده و وکیل محروم بود. وی در این مدت تحت شکنجه های شدید جسمی و روحی قرار گرفته بود که شکنجه های اعمال شده بر وی در دوران بازداشت باعث شده است که او دچار بیماریهای متعددی شود.
شعبه ۱۵ دادادگاه انقلاب تهران طی جلسه ای غیر علنی در خرداد ۸۷ (ژوئن ۲۰۰۸)بر اساس اعترافاتی که تحت شکنجه از متین پور و دیگر بازداشت شدگان گرفته شده بود وی را به اتهام همکاری با دول خارجی متخاصم و تبلیغ علیه نظام به هشت سال حبس محکوم کرد که این حکم در ۲۹ آبان۸۷ ( ۲۰ نوامبر ۲۰۰۸ ) توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر استان تهران تایید شد.
متین پور ۲۰ تیر ٨٨ (۱۱ ژوئیه ۲۰۰۹) پس از احضار به شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران که جهت ارائه پاره ای توضیحات صورت گرفته بود بازداشت و برای اجرای حکم ٨ سال زندان به زندان اوین تهران منتقل شده است.
عطیه طاهری همسر متین پور در رابطه با صدور و اجرای حکم ٨ سال زندان برای همسرش می گوید:«اگر مستنداتی مبنی بر مجرم بودن همسرم در دستگاه قضایی موجود بود چرا همان ابتدا بر اساس همان مستندات متین پور را محاکمه نکردند و اگر مستنداتی وجود داشت باید همان ابتدا مستندات ارائه می شد و سعید هم برمبنای آن مستندات و نه بر مبنای اعترافاتی که تحت فشار شکنجه از وی اخذ شده محاکمه می شد و این در حالی است که ۱۱ متهم دیگر پرونده همگی تبرئه شده اند».
عطیه طاهری وضع جسمی متین پور را بد توصیف می کند و خبر از نگهداری همسرش در بند زندانیان غیرسیاسی و در محیطی توام با بیماریهای عفونی میدهد. به گفته همسر متین پور زندان از لحاظ پزشکی امکاناتی ندارد و بخش عمده ای از درمان همسرش در زندان امکان پذیر نیست و او نیاز به استراحت و فیزیوتراپی دارد.
متین پور فارغ التحصیل فلسفه از دانشگاه تهران است که به دلیل فعالیت هایش در دفاع از هویت آذربایجانی، نوشتن مقالات در وبلاگ شخصی و نشریات آذربایجانی، پیگیری وضعیت فعالان بازداشت شده آذربایجانی و انتقادهای صریح و بی پرده نسبت به آنچه که آنها را سیاستهای نژاد پرستانه و غیرانسانی حکومت ایران علیه آذربایجانیها می دانست مورد خشم حکومت ایران قرار گرفته است. او مقالات بسیاری در زمینه حقوق ملی و زبانی آذربایجانیها دارد که در نشریات کشور منتشر شده است.
گزارشگران بدون مرز در ۲۱ تیر(۱۲ ژوئیه ۲۰۰۹) و کمیته دفاع از روزنامه نگاران در روز ۲۲ تیر (۱۳ ژوئیه ۲۰۰۹) هر کدام با انتشار بیانیه ای ضمن محکوم کردن صدور حکم هشت سال زندان برای متین پور، از بازداشت وی ابراز نگرانی کرده و خواهان آزادی وی شده اند.پیش از این نیزسازمان عفو بین الملل، فرانت لاین، انجمن بین المللی قلم طی بیانیه های جداگانه ای از مسئولین حکومت ایران خواسته بودند تا متین پور را بدون قید و شرط آزاد کند.این نهادهها اعلام کرده اند که سعید متین پور زندانی عقیده و وجدان است.
بازداشت طولانی بدون محاکمه و صدور حکم قضایی
مقامات امنیتی و قضائی ایران در سالهای اخیر فعالین آذربایجانی را بازداشت و آنها را بدون محاکمه عادلانه و صدور حکم قضایی به مدت طولانی در بازداشت نگه می دارند.
آیدین ذاکری از فعالین مدنی آذربایجانی در مشگین شهر (خیاو) که روز یکشنبه ۱۰ خرداد ۸۸ ( ۳۱ می ۲۰۰۹) توسط نیروهای امنیتی این شهر بازداشت شده بودند پس از گذشت بیش از سه ماه از تاریخ دستگیری همچنان در شرایط بلاتکلیفی و بدون محاکمه و صدور حکم در زندان مشگین شهر به سر می برد.
مسئولین قضایی مشگین شهر این فعال آذربایجانی را جهت تکمیل تحقیقات به اداره اطلاعات اردبیل فرستاده بودند که پس از اتمام تحقیقات وی را ابتدا به زندان اردبیل و سپس به زندان مشگین شهر منتقل کرده اند. این فعال مدنی آذربایجانی در مدت بازداشت از حق ملاقات با وکیل محروم بوده است.
به گفته منابع محلی گمان می رود بازداشت ذاکری بدنبال پخش اعلامیه هایی در خصوص حقوق ملی آذربایجانیها در مشگین شهر صورت گرفته باشد.با این حال مراجع قضایی هنوز به پرسشهای خانواده بازداشت شدگان در خصوص اتهام و دلیل بازداشت وی پاسخی نداده اند.
نقی احمدی آذر نویسنده و مورخ آذربایجانی که روز ۱۵ فروردین ۸۸(۴ آوریل ۲۰۰۹) توسط مامورین امنیتی در تبریز دستگیر شده بود پس از گذشت بیش از پنج ماه از بازداشتش، بدون محاکمه همچنان در وضعیت بلاتکلیفی در بند مالی زندان تبریز در بازداشت موقت به سر می برد.
به گفته خانواده احمدی آذر قاضی هاشم زاده از ملاقات خانواده با احمدی آذر ممانعت می کند و آنها بیش از یک ماه است که موفق به دیدار با احمدی آذر نشده اند.
مسئولین قضایی از اعلام اتهام احمدی آذر و دلیل بازداشت وی امتناع می کنند اما منابع محلی احتمال می دهند که بازداشت وی با رفت و آمد و شرکت او در محافل ادبی جمهوری آذربایجان ارتباط داشته باشد.
نقی احمدی آذر مقدم از اعضای هیئت تحریریه روزنامه شمس تبریز بود . این روزنامه چند سال پیش توقیف شد. این نویسنده آذربایجانی آثاری مانند «زبان ترکی و تاریخ آذربایجان»، «سلطان محمد و مکتب مینیاتور تبریز»، «وقایع مشروطیت» به زبان فارسی و چند کتاب به ترکی تألیف و ترجمه کرده است.
حسن عبداللهی (امید اوغلو) نویسنده و معلم زبان ترکی در تبریز که ۲۲ تیر ٨٨ (۱۳ ژوئیه ۲۰۰۹) در منزل شخصی خود از سوی ماموران اداره اطلاعات تبریز بازداشت شده بود پس از گذشت حدود دو ماه از زمان دستگیری همچنان در وضعیتی بلاتکلیف در بند مالی زندان تبریز به سر می برد.
اتهام این فعال فرهنگی آذربایجانی تشکیل گروه غیرقانونی جهت بر هم زدن امنیت ملی از طریق تهیه و تکثیر سی دی با خواست حقوق ملی و زبانی آذربایجانیها عنوان شده است.
اجرای حکم زندان برای یک فعال دانشجویی آذربایجان
فشار بر فعالین دانشجویی آذربایجان در سالهای اخیر به نحو فزاینده ای افزایش یافته است به گونه ای که نشریات و تشکلها و کانونهای دانشجویان آذربایجانی بسته یا محدود شده و فعالین دانشجویی آذربایجان با احکام تعلیق و اخراج از دانشگاه مواجه گشته اند.حکومت ایران اخیرا برای کنترل فعالینهای دانشجویان آذربایجانی آنها را ستاره دار و از ورود به دانشگاه محروم کرده و آنها را بازداشت و زندانی می کند.
مجید ماکویی دانشجوی کشتی سازی دانشگاه مالک اشتر اصفهان و از فعالین دانشجویی آذربایجان که به یکسال حبس تعزیری و دو سال حبس تعلیقی محکوم شده بود رور ۲۷ مرداد ۸۸ بازداشت و برای اجرای حکم به بند مالی زندان تبریز منتقل شده است.
این فعال دانشجویی آذربایجان در روز ۲۷ مرداد ۸۸ زمانی که برای اخد مدرک تحصیلی خود به دانشگاه مالک اشتر اصفهان رفته بود توسط ماموران اداره اطلاعات اصفهان بازداشت و از اصفهان به بند مالی زندان این شهر منتقل شده بود.
ماکوئی در تابستان ۸۷ به همراه هفت دانشجوی دانشگاه تبریز توسط ماموران اداره اطلاعات تبریز بازداشت و پس از نزدیک به سه ماه بازداشت موقت توام با شکنجه به قید وثیقه از زندان آزاد شده بود.
قاضی حملبر رئیس شعبه یک دادگاه انقلاب تبریزطی حکمی در ۲۰ بهمن ۸۷ این فعال مدنی آذربایجانی را با استناد به ایجاد و اداره وبلاگی به نام « جنبش دانشجویی آذربایجان – آذوح » و به اتهام مشارکت در تشکیل و اداره گروه غیرقانونی جهت بر هم زدن امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام محکوم به تحمل یکسال حبس تعزیری و دوسال حبس تعلیقی نموده بود که دادگاه تجدیدنظر در اردیبهشت ۸۸ حکم اولیه را تایید کرد.
پیش از این نیز فراز زهتاب، آیدین خواجه ای و احسان نجفی نسب که در جریان این پرونده به سه سال حبس محکوم شده بودند از ۱۷ و ۱۸ تیر ۸۸ در زندان تبریز مشغول گذراندن دوران محکومیت خود هستند.
