نهمین کنگره سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) در روزهای نهم تا دوازدهم شهریور ماه ۱۳۸۴ برگزار شد. این کنگره نوبتی نیز بر پایه سند موازین مناسبات تشکیلاتی در فاصله‌ای کمتر از دو سال از برپایی کنگره فوق‌العاده سازمان تشکیل گردید.
دستور کار پیشنهادی شورای مرکزی منتخب کنگره پیشین به کنگره نهم شامل موارد زیر بود:
۱- بررسی عملکرد ارگانهای مرکزی سازمان
۲- تصویب سند خط مشی سیاسی سازمان
۳- بررسی مشکلات سازمانی، مدیریت و سازماندهی
۴- تدقیق و تکمیل سند دیدگاه‌ها و آماج‌ها
۵- تصویب سند اساسنامه
۶- بررسی گزارش هیئت رسیدگی به شکایات و داوری “رشد”
۷- انتخاب شورای مرکزی
گروه کار زنان شورای مرکزی که خواهان تدقیق معینی در سند مصوبه کنگره پنجم برای تامین حقوق زنان بود و رفیقی که “تعیین اولویت‌ها” برای مجموعه فعالیت های هیئت سیاسی اجرایی در دوره آتی را در کنگره ضروری می‌دید، خواستار افزوده شدن این موضوع در دستور کنگره شدند که این تغییرات در دستور پذیرفته شد.
تدارک کنگره
تدارک مضمونی این بار کنگره نیز شش ماه پیش از برگزاری آن شروع شد. شورای مرکزی وقت و هیئت رئیسه آن مسئولیت تدارک کنگره را به عهده داشتند.
در جهت تدارک اقدامات زیر به عمل آمد:
– هیئت رئیسه شورا گزارش تمامی جلسات شورای مرکزی را آماده کرده و در اختیار تشکیلات قرار داده بود. هیئت سیاسی – اجرایی نیز علاوه بر گزارش‌های میان‌دوره‌ای، گزارش فعالیت دوساله خود را تقدیم کرده بود. علاوه بر آن تمامی گروه‌های کار و هیئت رئیسه شورا گزارش مستقل خود را آماده کرده، در اختیار قرار داده بودند. مجموعه این گزارش ها به علاوه دید تیزبین و تجربه تک تک رفقای تشکیلات دستمایه کافی را برای بررسی عملکرد ارگانهای مرکزی سازمان فراهم نموده بود.
– جهت تدوین پیش نویس سند خط مشی سیاسی سازمان، از شش ماه پیش کمیسیونی ۹ نفره توسط شورای مرکزی منتخب کنگره فوق العاده انتخاب شده بود. این کمیسیون با اینکه نتوانسته بود مطابق قرار یک ماه پیش از کنگره سند تهیه شده را در اختیار تشکیلات قرار دهد، نهایتا توانست دو هفته پیش از کنگره مصوبه خود را در اختیار تشکیلات قرار دهد. طرح‌های آلترناتیوی هم از سوی رفقایی در درون یا بیرون کمیسیون تهیه شده بود که از میان آنها دو پیش‌نویس به کنگره ارائه شد.
– کمیسیون مدیریت و سازماندهی منتخب شورای مرکزی نیز گزارش کار خود از بررسی مشکلات سازمانی و پیشنهادهای ارائه شده از جانب رفقای تشکیلات در ارتباط با این مضمون را برای بررسی به کنگره تقدیم کرده بود.
– کمیسیون دیدگاه‌ها و آماج‌های منتخب شورای مرکزی علاوه بر تهیه پیش‌نویسی در جهت تدقیق و تکمیل سند مصوب کنگره پنجم سازمان و تقدیم آن به کنگره، از آنجا که در این سند نسبت به مسائل جهانی اظهار نظر نشده است و نظر به اهمیت اساسی نوع برخورد به مقوله فرایند جهانی شدن، سند کامل دیگری را با نام “فرآیند جهانی شدن (گلوبالیزاسیون)، جهانی دیگر ممکن است، نگرش‌ها، پرنسیپ‌ها و سمت‌گیری‌های ما” تهیه نمود و به کنگره ارائه کرد.
– کمیسیون اساسنامه نیز پیش‌نویس یک اساسنامه کامل را برای جایگزینی سند “موازین مناسبات تشکیلاتی در خارج از کشور” مصوب کنگره سوم، تهیه کرده، در اختیار کنگره قرار داده بود.
– هیئت رسیدگی به شکایات و داوری “رشد” نیز که برای نخستین بار در کنگره پیشین مستقل از شورای مرکزی انتخاب شده بود، گزارش خود را ارائه داده بود.
جریان کنگره
کنگره در زمان مقرر توسط هیئت رئیسه شورای مرکزی هشتم هشتم با خوشآمد گوئی وبا سرود بهاران خجسته باد گشایش یافت. همزمانی برگزاری کنگره با هفدهمین سالگرد کشتار جمعی زندانیان سیاسی در زندان‌های جمهوری اسلامی مناسبتی بود که کنگره با یاد عزیزانی که در گلزار خاوران خفته‌اند، در همبستگی با خانواده‌های ایشان “با خاوران” نامیده شود و با اعلام یک دقیقه سکوت به احترام همه جانباختگان آغازگردید. کنگره با موج مقاومت در زندان‌های رژیم نیز همزمان بود. در هفته‌ها و ماه‌های پیش از کنگره و همزمان با برگزاری آن نیز تعدادی از زندانیان سیاسی در اعتصاب غذا به‌سر می‌بردند. جمعی از اعضای سازمان در همراهی با آنان و در دفاع از حقوق بشر و آزادی زندانیان سیاسی و در اعتراض به جنایات اخیر رژیم در کردستان از چند هفته پیش از افتتاح کنگره، اعتصاب غذای نوبتی روزانه خود آغاز کرده و چون مشعلی دست به دست سپرده بودند تا به کنگره برسد. در آخرین روز قبل از کنگره دوستانی از میان مردم بلژیک نیز به نشانه همبستگی بین‌المللی به این اعتصاب غذا پیوسته بودند.
پس از گشایش کنگره، مطابق آئین‌نامه‌ی کنگره‌های سازمان، هیئت رئیسه سنی در جایگاه ریاست کنگره قرار گرفت و پس از خوش آمد گویی کار خود را با فراخواندن مسئول گروه کار تشکیلات آغاز نمود تا وی در مورد روند گردهم‌آوری اعضای کنگره و اعتبارنامه آنان، تعداد اعضای حاضر در صحن کنگره و تعداد اعضایی که از طریق اینترنت در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داشتند و رسمیت یافتن کنگره توضیح دهد. سپس با اعلام رسمیت یافتن کنگره توسط هیئت رئیسه سنی پنج نفر از اعضای کنگره کاندیداتوری خود را برای هیئت رئیسه دائمی کنگره اعلام کردند و پس از گرفتن رای اعتماد از اعضاء، هدایت کنگره را در دست گرفتند.
هیئت رئیسه بر اساس برنامه‌ریزی پیش‌بینی‌شده، ابتدا تصویب دستور کار کنگره را مد نظر قرار داد. در این ارتباط پیشنهادی مبنی بر ادغام چند دستور و کاهش زمان مصروف ارائه شد. مطابق این پیشنهاد، کنگره باید موضوعات تشکیلاتی یعنی اساسنامه، مدیریت و سازماندهی را تنها در موارد حاد و عاجل مورد رسیدگی قرار می‌داد و به این منظور نیز تشکیل تنها یک کمیسیون کفایت می‌کرد و کمیسیون مستقلی نیز برای رسیدگی به قرارها تشکیل نمی‌شد و حسب مورد کمیسیون‌های دیگر کنگره قرارها را بررسی می‌کردند. این پیشنهاد از آن رو ارائه شده بود که تصور می‌شد حجم دستور نسبت به زمان کنگره زیاد است و در این کنگره نیز کماکان موضوع خط مشی سیاسی سازمان در دور آتی فعالیت آن اولویت نخست کنگره باشد. با تصویب این پیشنهاد و پیشنهادی متعاقب آن که بررسی اولویت‌های فعالیت ارگانهای مرکزی در دور بعدی را در دستور کنگره ضروری می‌دید، قرار شد که موضوعات اساسنامهای، مدیریتی و اولویت‌ها در کنگره باهم مورد رسیدگی قرار گیرند و تنها یک کمیسیون برای آنان تشکیل گردد. گروه کار زنان نیز موفق شد بررسی پیش‌نویس سند ارائه‌شده خود را در دستور کار کنگره بگنجاند.
بحث‌های این کنگره نیز همچون دو کنگره پیشین از طریق اتاق اینترنتی سازمان پخش می‌شد. هر چند که این تماس عمدتن یک‌طرفه بود و دوستان اتاق اینترنتی عمدتا شنونده بودند، اما اعضای کنگره توانستند در دقایقی شنونده نظرات حضار در فضای مجازی اینترنتی باشند.
کنگره نهم سازمان پیام‌هایی نیز برای بخش‌های مختلفی از مردم کشورمان صادر نمود. مخاطبان ویژه پیام‌ها در این کنگره، خانواده‌های جانباختگان فاجعه ملی، آزادی‌خواهان دربند ایران، کارگران، مزدبگیران و زحمتکشان یدی و فکری، فعالان تشکل دانشجویی، جنبش مستقل زنان و مبارزان تامین حقوق ملی در ایران واحد و دموکراتیک بودند.
با خاوران
همزمانی برپایی کنگره با دهم شهریور ماه، هفدهمین سالروز نمادین کشتار جمعی زندانیان سیاسی در سال ۶۷ و همزمان با حضور بازماندگان جانباختگان این فاجعه در خاوران و دیگر گلزارهای کشورمان، مراسم ویژه‌ای در سومین روز در صحن کنگره نهم برگزار شد. این مراسم با بزرگداشت یاد و خاطره عزیزان جان باخته و در همبستگی با خانواده های عزیز آنها شروع و با یک دقیقه سکوت و سرود “بهارا به میهن ما بنگر” ادامه یافت.سپس آقای حجت تقی‌پور، نماینده کانون زندانیان سیاسی-هلند، رهایی‌یافته‌ای از آن دوران سیاه از خاطرات آن روزهای خود سخن گفت و در پایان خطابه‌اش فعالیت مشترک در راه رهایی زندانیان سیاسی را خواستار شد. در ادامه شعر چکامه چاک چاک شاعر برجسته، رضا مقصدی خوانده شد وبا تاثر مضاعف به‌خاطر شنیدن خبر مرگ جانگداز مادر رضایی‌ها، در میان اشک و اندوه همگانی دسته‌های گلی به بستگان عزیزان جان‌باخته تقدیم شد.
میهمانان کنگره
بنا به روالی که از کنگره پنجم سازمان به بعد معمول است، در این کنگره نیز هیئت‌ها و نمایندگانی از سازمان‌ها و احزاب سیاسی ایرانی و غیر ایرانی، تعدادی از شخصیت‌ها و فعالان سیاسی کشورمان به عنوان میهمان حضور داشتند. در این کنگره تعداد بیشتری از اعضای اتحاد فداییان خلق ایران با حضورشان به دعوت ما پاسخ داده بودند. از میان یاران همواره همراه سازمان نیزهمچون کنگره‌های گذشته، عده‌ای از کادرها و اعضای پیشین و نیز دوستداران سازمان میهمان کنگره بودند. همچنین شخصیت هایی از جنبش دموکراتیک و چپ افغانستان به عنوان میهمان در کنگره ما شرکت داشتند.
هیئت‌ها یا نمایندگانی از سازمان‌ها، احزاب و جریان‌های سیاسی ذیل در کنگره حضور داشتند: اتحاد جمهوری‌خواهان ایران، جبهه متحد بلوچستان ایران، حزب توده ایران، حزب دمکرات کردستان ایران، حزب دموکراتیک مردم ایران، سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران، سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران (کومه‌له)، سازمان‌های جبهه ملی ایران (برون‌مرز)، کانون زندانیان سیاسی ایران – هلند و کمیسیون ارتباطات سندیکایی ایران.
علاوه بر تشکل‌های یادشده، احزابی که امکان حضور در کنگره را نیافته بودند، از طریق ارسال پیام همراهی خود را نشان دادند که درمیان آنان از جمله از حزب دموکرات ایران، حزب سبزهای فرانسه، حزب کمونیست اسپانیا، حزب کمونیست فرانسه و دفتر اروپایی حزب ملت ایران می‌توان یاد کرد.
از اقدامات جالبی که خوشبختانه در این کنگره نیز همچون کنگره پنجم سازمان امکانش فراهم گشت، تشکیل میز گردی با شرکت میهمانان و نمایندگان احزاب حاضر در کنگره بود. شرکت‌کنندگان در میزگرد، هر یک موضوعی را برای بحث انتخاب کردند و پیرامون آن نظراتشان را ابراز نمودند. در میز گرد موضوعاتی چون تحولات اخیر افغانستان و تاثیر آن بر منطقه و ایران – وضعیت کنونی ایران، کردستان و مسئله کرد – ایران و مسئله ملی – سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) و مسئله ملی – اتحادها و ائتلاف‌های نیروهای سیاسی ایران و مسئله وحدت نیروهای چپ – و ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری مورد بحث و تبادل نظر میهمانان و اعضای کنگره قرار گرفت.
خط مشی سیاسی
همانگونه که انتظار می‌رفت در این کنگره نیز موضوع تعیین خط مشی سیاسی دو سال آتی در اولویت نخست کنگره قرار گرفت. مطابق روال معمول، نخستین کار مضمونی کنگره تعیین سند پایه برای خط مشی سیاسی بود. کمیسیون سیاسی منتخب شورای مرکزی هشتم پیش‌نویس سندی را با عنوان « برای استقرارجمهوری ایران به‌جای جمهوری اسلامی – جمهوری مورد نظر ما یک جمهوری دموکراتیک، سکولار و فدرال است!» برای کنگره آماده کرده بود. علاوه بر این پیش‌نویس، طرح‌های بدیل زیر نیز به کنگره ارائه شده بودند:
– سند سیاسی پیشنهادی (آلترناتیو) به کنگره نهم، از طرف رفیق مهدی فتاپور
– جمهوری فدرال به‌جای حکومت اسلامی ایران، از طرف رفقا سیاوش بهلولی وکاوه عظیمی
پس از یک دور اظهار نظر عمومی اعضای کنگره پیرامون هر سه پیش‌نویس و نهایتا بحث موافق و مخالف روی هر سند، جهت تعیین سند پایه رای گیری به عمل آمد. هرکس می توانست به یک، دو یا سه سند رای مثبت بدهد. نتیجه رای گیری به قرار زیر بود:
سند کمیسیون: ۵۶ درصد آراء
سند رفقا سیاوش بهلولی وکاوه عظیمی: ۴۸ درصد آراء
سند رفیق مهدی فتاپور: ۴۱ درصد آراء
به این ترتیب سند کمیسیون سیاسی منتخب شورای مرکزی هشتم به‌عنوان سند پایه جهت کار تکمیلی تصحیحی بر روی آن انتخاب شد. سپس از میان کاندیداهای عضویت در کمیسیون کنگره ۷ نفر انتخاب شدند، ولی از آنجا که ۴ نفر از انتخاب شدگان به سند کمیسیون منتخب شورا رای موافق نداده بودند، این نگرانی برای بسیاری از اعضای کنگره پیش آمد که چه بسا کمیسیون انتخابی کنگره نتواند سند را طوری اصلاح کند که موافق رای کنگره باشد. از این رو متعاقب ساعت‌ها تبادل نظراعضای کنگره با یکدیگر، هیئت رئیسه قراری را پیشنهاد کرد که برمبنای آن اکثریت منتخبان سند سیاسی در کنگره حاضر باید به سند مبنا رای داده باشند. با تصویب این قرار توسط ۶۸ درصد اعضای کنگره، راهی برای تجدید نظر بر تصمیم‌گیری قبلی کنگره و انتخاب مجدد کمیسیون خط مشی سیاسی گشوده شد. متعاقبا هیئت رئیسه کنگره قراری را مبنی بر لغو تصمیم قبلی که به انتخاب کمیسیون ۷ نفره منجر شده بود، ارائه داد که این قرار نیز با ۶۵ درصد آراء تصویب شد. در نتیجه رای‌گیری مجدد برای تعیین کمیسیون از میان ۱۰ کاندیدا صورت گرفت و کمیسیون ۷ نفره جدید انتخاب گردید. در این کمیسیون اکثریت ۴ نفر از رای‌دهندگان به سند کمیسیون تامین شده بود. کمیسیون در نخستین جلسه خود با افزودن یک عضو مشاور به ترکیب خود کوشید که بهره‌مندی بیشتری از نظرات مدافعان سه سند ارائه شده، داشته باشد. حسب انتظار نظر به اهمیت بحث‌های مطروحه در سند، تعداد کثیری از پیشنهادها به کمیسیون رسید. کمیسیون بنا به وظیفه خود به بررسی پیشنهادها پرداخت و حاصل کار خود را در اختیار کنگره برای تصویب نهایی گذاشت. اما متاسفانه به علت ضیق وقت کنگره قادر نشد نسبت به پیشنهادهای تصویب نشده اظهار نظر کند و تنها پیشنهادهای مربوط به تیتر سند مورد بررسی قرار گرفتند. به این ترتیب، از جانب کمیسیون قراری شامل ۳ بند به کنگره ارائه شد که بر مبنای آن:
۱- کنگره نسبت به آخرین پیش‌نویس مصوب کمیسیون منتخب کنگره، رای تمایل خود را ابراز می‌کند.
۲- کنگره شورای مرکزی را موظف کند که حداکثر ظرف یکماه و نیم پس از اتمام کنگره، پیش‌نویس دارای رای تمایل کنگره را از طریق رسیدگی به پیشنهادهای ارائه شده به کمیسیون کنگره منضم، تدقیق و انتشار دهد.
۳- برای انجام وظیفه فوق کمیسیون منتخب کنگره تا آن زمان کار خود را ادامه دهد.
از سوی هیئت رئیسه رای‌گیری نسبت به بند اول این قرار هم‌ارز با دادن رای تمایل به کلیت سند تلقی شد. به این ترتیب کلیت سند با آرای ۶۳ درصد حاضران دارای حق رای تصویب شد و سپس با رای مثبت کنگره نسبت به بند ۲ و ۳ قرار پیش‌گفته، نحوه تدقیق و تکمیل آن نیز روشن گردید.
بررسی عملکرد ارگانهای مرکزی
بررسی عملکرد شورای مرکزی، هیئت سیاسی- اجرایی و سایر ارگانهای مرکزی در این کنگره نیز همچون تمام کنگره‌های پیشین، از اهم وظایف کنگره تلقی می‌شد. برای بررسی دقیق‌تر عملکرد قبلا «گزارش و ارزیابی از فعالیت هیئت رئیسه و شورای مرکزی منتخب کنگره فوق‌العاده (کنگره هشتم)»، «گزارش عملکرد هیئت سیاسی- اجرائی منتخب شورای مرکزی هشتم سازمان» و گزارش عملکرد گروه‌های کار و کمیسیون‌های دائمی تهیه شده و در پوشه کنگره در اختیار حاضران قرار گرفته بود. کار بررسی عملکرد ارگانها شامل پرسش از مسئولان و پاسخ ایشان و سرانجام پاسخگویی نهایی مسئولان بود.
موضوعاتی که دراین مرحله از سوی اعضای کنگره مطرح شدند شامل موارد زیر بود:
عدم توفیق کافی در جذب دوباره آن بخش از رفقای سازمان که به دلایل گوناگون در سال‌های اخیر از سازمان کنار کشیده‌اند و همچنین جوانانی که به مسائل سیاسی روی می‌آورند، نگرانی از کاهش صرف انرژی رفقایی که بیشتر در امرپیشبرد اتحادها و ائتلاف‌ها کوشا هستند، در فعالیت‌های مستقل سازمانی و شاید بتوان آنرا ناشی از عدم هدایت همآهنگ شورای مرکزی سازمان دانست، کیفیت اجرای تصمیم دایر بر اینترنتی کردن نشریه کار و چرخشی بودن مسئولیت سردبیری آن، فعالیت کمتر از انتظار مجموعه فعالیت‌های مربوط به جوانان و ارتباطات بین‌المللی و تاخیر در تشکیل گروه کار زنان از جمله موارد مطروحه در این دستور بودند. سپس کنگره کمیسیونی را برای بررسی نقطه نظرها و پیشنهادهای مربوطه انتخاب نمود و کمیسیون نتایج بررسی خود را در دو دور در اختیار کنگره قرار داد. کمیسیون در ادامه با اشراف به کمبود وقت کنگره و مجموعه مسائل حل نشده باقی در آن، بر تصویب سند ارائه شده خود به کنگره اصرار ننمود و به ثبت آن در اسناد کنگره و دادن توجه شورای مرکزی آتی به محتوای آن اکتفا کرد.
دیدگاه‌ها و آماج‌ها، فرآیند جهانی شدن
بر پایه قرار مصوبه کنگره هفتم سازمان مبنی بر لزوم تدقیق و تکمیل سند دیدگاه‌ها و آماج‌ها، شورای مرکزی هشتم شش ماه پیش از کنگره کمیسیونی را برای تهیه پیش‌نویس این سند جهت تقدیم به کنگره تشکیل داد. کمیسیون منتخب شورا در راستای انجام مسئولیت خود، با این دید که مسئله فرآیند جهانی شدن اهمیت اساسی در تدوین دیدگاه‌های ما دارد و از آنجا که درسند پیشین نسبت به مسائل جهانی اظهار نظر نشده است، تصمیم گرفت که در گام نخست سند کامل دیگری را با نام ” فرآیند جهانی شدن (گلوبالیزاسیون)، جهانی دیگر ممکن است، نگرش‌ها، پرنسیپ‌ها و سمت‌گیری‌های ما” تهیه و در گام بعدی سند دیدگاه‌ها و آماج‌ها را تدقیق و تکمیل کرده و سپس هر دو پیش‌نویس را به کنگره ارائه کند.
در کنگره پس از طرح سوالات و یک دور اظهار نظر عمومی، با اینکه سند بدیلی به کنگره ارائه نشده بود، با این وجود رای‌گیری نسبت به مبنا بودن سند فرآیند جهانی شدن (بنا به قرار رفیق صمد) صورت گرفت و با ۸۰ در صد آراء به‌عنوان مبنا پذیرفته شد. متعاقبا ۷ نفر از رفقا آمادگی خود را برای عضویت در کمیسیون کنگره اعلام نمودند و با تایید ایشان توسط کنگره، کمیسیون کار خود را آغاز کرد. کمیسیون در روند کار خود، به جهت اهمیت موضوع فرآیند جهانی شدن و به خاطر کمی وقت، امکان بررسی جامع اسناد ارائه شده را نیافت. از این‌رو ضمن تاکید لزوم کار در زمینه آماج‌ها و دیدگاه‌ها و برنامه، به ارائه یک قرار به کنگره بسنده کرد. به موجب این قرار: – کنگره با تائید راستای سند “فرآیند جهانی شدن (گلوبالیزاسیون)، جهانی دیگر ممکن است، نگرش‌ها، پرنسیپ‌ها و سمت‌گیری‌های ما” از شورای مرکزی آتی می‌خواهد کار روی سند دیدگاه‌ها و آماج‌ها و برنامه را ادامه داده و نتایج آن را حسب ضرور به کنگره آتی ارائه دهد.- این قرار با اکثریت آرای کنگره به تصویب رسید.
برای تامین حقوق زنان
گروه کار زنان سازمان تدقیق سند «برای تامین حقوق زنان» مصوب کنگره پنجم را از ماه‌ها پیش از کنگره در دستور کار خود قرار داده بود. گروه کار به رغم بررسی‌های معین و طرح‌های بدیلی که در داخل و خارج گروه کار در این ارتباط تهیه شده بود، با توجه به برآوردی که ازحجم دستور کارکنگره داشت، به انجام مهم‌ترین تغییرات ضرور در سند پیشین قناعت کرده بود. سند پیشنهادی گروه کار، دو هفته پیش از کنگره در اختیار تشکیلات قرار گرفته بود. افزایش کلمه ” اجباری” به بند ۴ سند و افزودن یک بند در پایان آن، مجموعه تغییرات پیشنهادی گروه کار زنان به کنگره بود که هر دو تغییر بدین شکل به تصویب رسیدند:
بند ۴- حق برابر زنان و مردان د راستفاده از کلیه امکانات آموزشی، ورزشی، فرهنگی و هنری باید تضمین گردد. ما مخالف هر گونه جدائی جنسی اجباری در این عرصه ها هستیم. آموزش دختران و پسران باید تا سن ۱۶ سالگی اجباری گردد.
بند ۱۳- ما خواهان الحاق بدون قید و شرط ایران به کنوانسیون حذف کلیه اشکال تبعیض علیه زنان و اجرای مفاد قطعنامه ۱۰۴/۴۸ مجمع عمومی سازمان ملل متحد مصوبه ۲۳ فوریه ۱۹۹۴ (اعلامیه منع خشونت علیه زنان) هستیم.
اساسنامه، مدیریت و اولویت‌ها
چنان که پیشتر آمده است، کنگره تصمیم گرفت که مجموعه مباحث مربوط به اساسنامه، مدیریت و اولویت‌ها را با هم مورد بررسی قرار دهد. شورای مرکزی هشتم در راستای اجرای مصوبه کنگره هفتم سازمان مبنی بر تدقیق اساسنامه، از ۶ ماه پیش کمیسیون اساسنامه را تشکیل داده بود. حاصل کار رفقای کمیسیون تدوین اساسنامه کاملی برای سازمان با کلیه اجزاء آن بود. کمیسیون مدیریت و سازماندهی نیز که با فاصله کوتاهی پس از پایان کنگره پیشین در راستای اجرای قرار آن کنگره آغاز به کار کرده بود، مجموعه مشکلات و مسائل سازمان را دسته‌بندی کرده و با تهیه پرسشنامه‌ای درجه اولویت و اهمیت مسائل را از اعضای سازمان خواستار شده بود. در ارتباط با مسائل اساسنامهای، مدیریتی و تعیین اولویت‌ها نیز پس از یک دور سوال و جواب که اغلب با اظهار نظر عمومی نیز همراه بود، کمیسیون ۷ نفره‌ای از جانب کنگره برای بررسی موضوعات یادشده انتخاب شد. کمیسیون درفرصت تنها یک‌روزه باقی‌مانده از کنگره، ضمن تدقیق بیشتر سند اساسنامه، با این برآورد که ممکن است بررسی سند به عنوان یک کلیت از دستور خارج شود، تنها یک بند از آن را، که مستقیما به نحوه انتخاب شورای مرکزی مربوط می‌شد، به رای کنگره گذاشت و عملا ادامه کار در این زمینه به شورای مرکزی نهم و کنگره آتی محول شد.
هیئت رسیدگی به شکایات و داوری «رشد»
بررسی گزارش هیئت رسیدگی به شکایات و داوری از جمله دستورهای کنگره نهم سازمان بود. «گزارش فعالیت هیئت رسیدگی به شکایات و داوری “رشد”»، کتبا تهیه شده بود و به همراه مصوبه کنگره فوق‌العاده سازمان در مورد تشکیل و نحوه انتخاب این هیئت و همچنین بخشی از مکاتبات هیئت با بعضی از مسئولان سازمانی در پوشه کنگره قرار داشتٍٍ. کنگره پس از استماع گزارش شفاهی عملکرد هیئت و طرح سوالات و اظهار نظر برخی از اعضای کنگره، اعضای هیئت را مورد تشویق قرار داد. عمده‌ترین سوالی که از هیئت مطرح شد، مربوط به ارگان فرجام‌خواهی در صورت عدم قبول حکم از طرف متشاکی بود که کنگره به عنوان عالی‌ترین ارگان سازمان در این مورد نیز بالاترین مرجع معرفی شد.
قرارها
همانگونه که قبلا اشاره شد، در این کنگره کمیسیون مستقلی برای رسیدگی به قرارها تشکیل نشد و تصویب شد که کمیسیون‌های دیگر کنگره حسب مورد قرارهای مربوط را بررسی کنند. در جریان کار کنگره قرار ویژه‌ای به کنگره احاله نشد. از مجموعه قرارها تنها دو قرار (یک قرار مستقل و یک قرار مربوط به قرارها) در کنگره بررسی شد. بر اساس قراری در مورد کمیسیون آرشیو، شورای مرکزی موظف گردید، در امتداد ابتکار خویش کلیه پیشنهادها ی ارائه شده به شورا را اعم از پروسدوری، مصوبه یا تصویب نشده استخراج کردهٍٍ، در صد مصوبات نسبت به کل پیشنهادها را محاسبه نماید و در صد زمان صرف‌شده را نیز تعیین نمودهٍ و گزارش‌های تهیه‌شده از فعالیت خود بر این مبنا را در اختیار تشکیلات قرار دهد. قرار دیگری که به پیشنهاد هیئت رئیسه در کنگره تصویب شد، به قرارهایی اشاره داشت که از سوی اعضای کنگره به هیئت رئیسه آن ارائه شده بود و مضمون آن احاله یک مسئولیت مشخص از سوی کنگره به شورای مرکزی آتی بود. کنگره با تصویب این قرار شورای مرکزی آتی را موظف به بررسی این قرارها و گزارش آن به کنگره بعدی نمود.
انتخاب شورای مرکزی و هیات رسیدگی به شکایات و داوری «رشد»
انتخاب دو ارگان یادشده آخرین موضوع دستورکنگره بود. با اینکه بسیاری از قرارهای ناظر به نحوه انتخاب این ارگانها بررسی نشده بودند، کنگره در آخرین ساعات برگزاری‌اش ناچار به انتخاب این ارگانها بود. از میان کلیه قرارهای پیشنهادی تنها دو قرار مورد بررسی قرار گرفتند. یکی از قرارها مربوط به تقلیل تعداد شورای مرکزی به ۱۷ نفربود و با تصویب نشدن آن مقرر شد که بنا به تصمیم کنگره پیشین تعداد اعضای شورای مرکزی همان ۱۹ نفر بماند. قرار دیگر بخشی از بندی از اساسنامه پیشنهادی کمیسیون اساسنامه بود. بر مبنای آن بخش: اکثریت شورا را باید صاحبان سند خط مشی مصوب عهده‌دار شوند و برای جلوگیری از داشتن اکثریت شکننده، کنگره با ۱۰ درصد تبعیض مثبت در انتخابات شورا از این مسئله جلوگیری می‌کند تا بدین وسیله سازمان بتواند تا کنگره بعدی سیاست‌گزاری بر اساس مصوبات را پیش ببرد. این قرار نیز توسط کنگره تصویب نشد. در راستای تامین حقوق اقلیت در انتخاب شورای مرکزی سازمان، در این کنگره نیز رای‌گیری به صورت نسبی ساده صورت گرفت و به این ترتیب هر کس حق داشت از میان ۲۶ نفر نامزد عضویت در شورای مرکزی حداکثر نام ۱۲ نفر را در ورقه رای خود علامت زند. پس از فرصتی برای همفکری لیست کاندیداهای عضویت در شورای مرکزی و هیئت رسیدگی به شکایات و داوری تنظیم و قطعی شد و رای‌گیری برای انتخاب اعضای این دو ارگان همزمان صورت گرفت. هر ۱۹ رفیق انتخاب شده در همان دور اول حائز حد نصاب لازم شدند. در ترکیب جدید شورا ۴ رفیق زن حضور دارند و از ۵ رفیق منتخب که در شورای پیشین حضور نداشتند، دو رفیق عضو مشاور شورای پیشین برای نخستین بار منتخب کنگره برای عضویت در شورای مرکزی می‌باشند. هر سه عضو هیئت رسیدگی به شکایات و داوری منتخب کنگره پیشین، این‌بار نیز کاندیدای این مسئولیت بودند که با آرایی بالا تر از دو سوم مورد نیاز مجددا انتخاب شدند.
به این ترتیب کنگره نهم سازمان نیز با رسیدگی نسبی به موضوعات در دستورش و ابراز رای تمایل نسبت به یک خط مشی سیاسی و نیز اتخاذ برخی از ضروری‌ترین تصمیمات پیش رویش با پیروزی به کار خود پایان داد. اعضای کنگره قبل از پایان کار مراتب تشکر خود را از زحمات دست‌اندرکاران تدارک و برپایی کنگره به ایشان با کف زدن طولانی خود اعلام کردند و با جشن و سرور و سرود، دور جدیدی از همکاری با یکدیگر را آغاز نمودند. در شب‌های کنگره، هنگامی که رفقای عضو کمیسیون‌ها در گوشه‌هایی از محل همایش، به کشاکش فکری در جهت یافتن فرمول‌هایی مقبول‌تربرای اسناد پیشنهادی مشغول بودند، به کوشش رفقای خوش‌ذوق سازمان، در سالن اصلی بساط شادی و رقصٍ، شعر و سرود برپا بود. رفقا از راه دور می‌آیند و به راه دور باز می‌گردند. اختلافات نظری و سیاسی کم نیستند و گاه سبب می‌شوند که تیرنگاه‌های خشمناک و سخن تند رفیقی، قلب رفیق دیگری را بخراشد. اگر این شب‌ها نباشند و دست‌ها در دست هم گره نشود و رقص و پایکوبی و همدلی، عصبیت‌های بی‌ریشه را نزداید، چه بسا تا دیداری دیگر بخشی از نیروی همراهی لازم زایل گردد. دو سال تلاش پیگیر در راستای دست‌یابی به اهداف مصوبه کنگره در پیش روست. کنگره محتوای کلی و نام جمهوری مورد نظر ما را بار دیگر تایید کرده است. کنگره روند جهانی‌شدن کنونی را مورد نقد قرار داده و از امکان «جهانی‌سازی» دیگری حمایت کرده است. برای رسیدن به چنین اهدافی یک دنیا کارلازم است. با حفظ همدلی اعضای سازمان با یکدیگر که در پایان هر کنگره آرام بیش از هر زمان دیگری است، می‌توان و باید بخش قابل قبولی از این کار را به نتیجه رساند.
