در پی افزایش اعدام شهروندان افغانستانی در ایران، ۸۴ سازمان و نهاد ایرانی و بینالمللی حقوق بشری از سراسر جهان با انتشار بیانیهای خواستار تلاش جامعه جهانی برای توقف این اعدامها در ایران شدند.
امضاکنندگان این بیانیه تاکید کردهاند که دادرسیها، «بهویژه دادرسی اتهامهایی که میتواند منجر به صدور حکم اعدام شود، در نظام قضایی جمهوری اسلامی بهطور غیرعادلانه و اغلب بر مبنای اعترافات زیر شکنجه صورت میگیرد.»
این نهادها و سازمانهای حقوق بشری همچنین به موج مهاجرستیزی، “بهویژه افغانستانیستیزی” در ایران اشاره کردهاند که به گفته آنها، جمهوری اسلامی برای “انحراف افکار عمومی” نسبت به ناکارآمدیهایش به آن دامن زده و «راه را برای هرچه کمتر کردن هزینه اعدام افغانستانیها باز میکند.»
امضاکنندگان بیانیه خواستار کارزاری همگانی برای اعتراض به اعدام شهروندان افغانستانی شده و جامعه جهانی را نیز فراخواندهاند «تا با واکنش مناسب مانع از ادامه این روند شود.»
به گفته این بیانیه، اعدام شهروندان افغانستانی در ایران در سال ۲۰۲۴ میلادی به نسبت سال پیش از آن سه برابر شده و در این سال دستکم ۸۰ مرد افغانستانی در ایران اعدام شدهاند. همچنین اعلام شده که این اعدامها در سکوت خبری انجام میشوند و از ۸۰ اعدام در سال ۲۰۲۴ تنها شش مورد از طریق منابع رسمی اعلام شده است.
طبق اطلاعات این سازمانها و نهادهای حقوق بشری از سراسر جهان، این روند در سال جاری میلادی هم ادامه یافته و در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵ دستکم ۳۲ شهروند افغانستانی در زندانهای ایران اعدام شدهاند.
سازمان حقوق بشر ایران، کارزار جهانی نه به اعدام در ایران، کانون مدافعان حقوق بشر به ریاست شیرین عبادی، فدراسیون بینالمللی حقوق بشر، ششرنگ (شبکه لزبینها و ترنسجندرهای ایرانی)، بنیاد عبدالرحمن برومند برای حقوقبشر در ایران، کمپین حقوق بشر ایران، بسیاری از سازمانهای حقوق بشری در کردستان، بلوچستان و آذربایجان، چندین نهاد و سازمان حقوق بشری از آمریکا، عراق، بنگلادش، ژاپن، استرالیا، تایوان، لیبریا، اوگاندا، سوئیس، جمهوری دموکراتیک کنگو، فرانسه، پاکستان، آلمان، بلژیک، کنیا، سنگاپور، اسپانیا، اندونزی، هند، ایتالیا، غنا، کانادا و نیز کشورهای اسکاندیناوی از امضاکنندگان این بیانیه هستند.
باز نشر از سایت ینترنتی DW: خبرگاه؛ فراخوان جهانی اعتراض به اعدام افغانها در ایران – DW – ۱۴۰۴/۳/۱۴