نزدیک به یک ماه از اعتصاب و اعتراض پرستاران مىگذرد. آنچه که عمدتاً در مطبوعات در رابطه با مضمون مطالبات کادردرمان بالاخص پرستاران منعکس شده، تکیه بر عدم پرداخت مطالبات معوقهی پرستاران و کادر درمان است، که البته آقاى پزشکیان خبر پرداخت مطالبات عقب افتاده را از طریق برداشت از صندوق توسعه ملی، در سخنرانى اخیرشان اعلام کردند.
اما واقعیت این است که مطالبات پرستاران و حل مشکل آنها و مطالباتشان، تنها پرداخت حقوق عقب افتاده نیست و با پرداخت آن مشکل پرستاران حل نخواهد شد. مطالبات پرستاران و کادر درمان، در مورد بهبود شرایط کارى و رفع تبعیض جنسیتى و دستمزد عادلانه است و با پرداخت مزایاى عقب افتاده حل نخواهد شد. بالخص اینکه شما آقاى پزشکیان بمثابه یکی از مسئولین کادر درمان، که مشکلات آنان را بیشتر از همه اشراف دارید، نباید در مقام ریاست جمهورى، به تعرفهگذاری خدمات پرستاران و بهبود شرایط کارى و افزایش حقوق متناسب با تورم، اضافه کارى اجبارى، که براى تحقق انها اعتراض و اعتصاب کردهاند، توجه و تاکید نکنید.
یکى از مطالبات اساسى پرستاران، تعرفهگذارى (قیمتگذارى) خدمات پرستارى است. مسئلهی پرستاران آییننامهی ناقصی است که برای تعرفهگذاری نوشته شده است. آنان خواهان تعرفهگذاری به همان شیوهاى هستند که برای پزشکان تعیین شده است، نوشته شود. موضوع، یکسان بودنِ مبلغ نیست، بلکه شیوهی تعرفهگذاری باید یکسان باشد.
رئیس نظام پرستاری مشهد در مصاحبهاش اعلام کرد: تزریقات، گرفتن نوار قلب، سونداژ، وصل کردن سرم، آموزش و پذیرش بیمار از جمله خدمات پرستاری است.
لازم به توضیح است که تعرفههای خدمات پرستاری در بیمارستانها، با تعرفه پزشکی محاسبه میشود، اما خارج از بیمارستانها اینچنین نیست. اصلاح تعرفهی خدمات پرستارى، در عین حال هزینه درمان را براى بیماران کاهش مى دهد.
یکى دیگر از مطالبات اساسى پرستاران، اعتراض به اضافهکارى اجبارى میباشد که به دلیل کمبود کادر درمان و تعداد زیاد مراجعات بیماران و نیز نازل بودن دستمزد اضافه کارى است. بنا به گزارش اقتصاد آنلاین: پرداخت ۲۰ هزار تومان به ازای هر ساعت اضافه کاری اجباری و عدم اجرای صحیح قانون، از دلایل اعتراضات این روزهای پرستاران است.
آنان خواهان ساعت کاری استاندارد، و نیز حجم کاری استاندارد میباشند. پرستاران نگران وضعیت بیماران میباشند و براین باورند که اضافهکاری اجباری، بازی با جان بیماران است و نه تنها توان کاری را از آنها صلب میکند، بلکه باعث میشود، کیفیت خدماتی که به بیماران ارائه میدهند نیز کاهش یابد. چرا باید یک پرستار در یک شیفت، عهده دار ۲۵ تا ۳۰ بیمار باشد و توانایی رسیدگی درست به همه آنها را نداشته باشد.
با این شرایط سخت کارى، بنا به گفتهی رئیس هیئت مدیره انجمن فوریتهای پزشکی کشور، در مورد ادعای اجرای فوقالعاده خاص پرستاران در ایلنا: مبلغی که بابتِ فوقالعاده خاص دادهاند بسیار ناچیز است که حتی نام آن را تغییر دادهاند و ترمیم حقوق گذاشتهاند. در حال حاضر فوقالعاده خاص قوه قضائیه با ضریب ۳ درصد پرداخت میشود، اما فوقالعاده خاص برای نیروهای کادر درمان با ضریب ٠,۴ درصد آنهم به نام ترمیم حقوق اعمال میشود. این افزایش، چیزی حدود یک میلیون و ۴۰۰ تومان میشود که با توجه به تورم و گرانی و حقوق ناچیزِ کادر درمان، رقم بسی ناچیز است.
در میان کادر پرستارى، کارکنان اورژانس پیشبیمارستانى از وضعیت نامساعدترى برخوردارند.
پرستارانِ مستقر در بیمارستان مشکلات چندانی از نظر محل استقرار ندارند، اما نیروهای اورژانس خیلی اوقات در پایگاههایی مستقر میشوند که اطرافشان امکانات شهری وجود ندارد. در این وضعیت آنها معمولا در کانکس، ۲۴ ساعتِ کاریِ خود را میگذرانند که امری طاقتفرساست و با این شرایط سخت کارى طبق آمار رسمى هیئت مدیرهی انجمن پرستاران، ماهیانه ٨٠ تا ١٠٠ ساعت اضافه کارى اجبارى دارند.
در مورد پرستاران اورژانس پیشبیمارستانى، نبود تجهیزات لازم یکی از مهمترین مشکلات است که باید برطرف گردد، در غیر اینصورت فشارِ کارِ این پرستاران حل نخواهد شد. طبق استانداردها در استان تهران ۷۲۱ آمبولانس نیازاست اما در حال حاضر کمتر از یک سوم این مقدار فعال است، آنهم در کلان شهری مثل تهران که حادثهخیز میباشد. در جادهها هم به ازای هر ۴۰ کیلومتر باید آمبولانس فعال وجود داشته باشد، اما این چنین نیست! متأسفانه استانداردها رعایت نمیگردد و فشارکاری بر روی نیروها زیاد است. بنا به گفته رئیس هیئت مدیرهی انجمن فوریتهاى پزشکى کشور: خیلىها استعفا داده و رفتهاند. ما نیرویی داشتیم که از فوریت بیرون رفت و الان کولبری میکند.
ادعای حل مشکل پرستاران با تقلیل به پرداختِ معوقات، در واقع پاککردن صورت مسئله است. مشکلات پرستاران فراتر از پرداخت معوقات است، معوقات بخش کوچکی از مشکلات آنان است.
به دلیل معضلاتى که پرستاران با آن درگیر میباشند سالانه هزار پرستار از ایران به کشورهاى اروپایى مهاجرت مىکنند.
براى حل مشکلات پرستاران و کادر درمانى و همچنین تامین بهداشت و درمان براى همگان، طرح نظام سلامت، ناکارآمد است.
دسترسى به بهداشت و درمان همگانى نیازمندِ تقسیم عادلانه ارائهی خدمات درمانی به بیماران و افزایش کادر پرستاری میباشد، به روز کردن تکنولوژى پزشکى که تشخیص دقیق و در عین حال موجب تسهیل فشار کارى است، ارتقاء علمى و تخصصى پرستاران و کادر درمانى که مشمول ساعات کاری شود، تغییرات مدیریتى و ادارى که راه سواستفاده و رانتىِ بخش خصوصى را از امکانات دولتى سد کند، همسانى تعرفهی خدمات درمانى پرستارى با پزشکان، لغو اضافهکاری اجبارى به دلیل کمبود کادر درمانى، تجدید و نوسازى تکنولوژى اورژانسى پیشبیمارستانى که کمک رسانى به بیماران و ارائهی خدمات درمانى سریع پرستاران را تسهیل مىکند، بهبود و تسهیل امکانات محل کار و تامین حقوق در خور، که توان معیشت پرستاران و کادر درمانى را بهبود بخشد و همچنین و بالاخص تغییر رفتار فرهنگى بین پزشک، سرپرستار و پرستار، به فرهنگ همکارى و همکار، از معضلات اساسى جامعهی پرستارى ایران است.
بدون این تغییرات اساسى، موجب افزایش مهاجرت کادر درمان میگردد و بحران خدمترسانى بهداشتى- درمانى عمیقتر میکند ودر نتیجه موجب میشود تا تعهد آقاى پزشکیان در راستاى بهداشت و درمان همگانى تحقق نیابد.
محمود سیدى