انتخابات پارلمانی کشور هلند در تاریخ ۱۵ مارس ۲۰۱۷، برگزار می شود. گفته می شود که جز در مواقعی که هلند دستخوش طغیانهای بزرگ آب شده، تاکنون هیچ واقعۀ ملی دیگری هلند را تا این میزان در کانون توجه جهانی قرار نداده است. در این باره تقریباً اتفاق نظر وجود دارد که نتایج انتخابات هلند، البته نه با تناسب خطی، شاخصی (اندیکاتوری) از نتایج انتخابات در فرانسه و آلمان، و تا حدودی آیندۀ اتحادیۀ اروپا خواهد بود.
این روزها نه فقط از کشورهای مختلف اتحادیۀ اروپا بلکه حتی از ژاپن نیز خبرنگارانی به هلند اعزام شده اند تا روند و نتایج این انتخابات را گزارش کنند.
احزاب حاضر در عرصه انتخابات، سر لیست ها و چکیده برنامه های آنها
در زیر ۷ بزرگترین حزب هلند به اختصار و بر حسب تعداد کرسیهائی که طبق آخرین نظرسنجی ها در انتخابات روز جهارشنبه کسب خواهند کرد، معرفی شده اند.
نام: حرب مردمی برای آزادی و دموکراسی (حزب لیبرالVolkspartij voor Vrijheid en Democratie)
نام رهبر حزب: مارک روته (Mark Rutte)
“حزب مردمی برای آزادی و دمکراسی ” در سال ۱۹۴۸ تاسیس شده است و تا کنون یکی از احزاب اصلی هلند بوده و پس از جنگ دوم جهانی تاکنون ۱۵ بار در ائتلاف حکومتی شرکت داشته است.
آقای مارک روته، متولد سال ۱۹۶۷ می باشد و از سال ۲۰۰۶ تا کنون عهده دار پست نخست وزیری کشور هلند است. شعار انتخاباتی این حزب “قطعا هلند” بوده و بر محورهای مهاجرت، تطبیق مهاجران بر جامعه هلند، تسهیل قوانین بازار کار و تمرکز و سرمایه گذاری در عرصه های امنیت، دادگستری و دفاع متمرکز است.
نام: حزب برای آزادی (حزب پوپولیست راست Partij voor de Vrijheid)
نام رهبر حزب: خرت ویلدرز (Geert Wilders)
حزب آزادی در سال ۲۰۰۶ تاسیس شده است. رهبری این حزب از هنگام تاسیس تا کنون بر عهده آقای خیرت ولدرز بوده است.
ویلدرز متولد سال ۱۹۶۳ است. او از سال ۱۹۹۸ تا سال ۲۰۰۴ از طرف حزب لیبرال نماینده مجلس بود. در سپتامبر ۲۰۰۴ از حزب لیبرال جدا شد و به چهره ای جنجالی با افکار راست افراطی تبدیل شد.
اکنون آقای ولدرز نه تنها در اروپا بلکه در دنیا بمثابه یکی از رهبران سیاسی اسلام ستیز شناخته شده است. ویلدرز چهره ای جنجالی و گستاخ است. او ریشه اصلی مشکلات هلند را در اسلامیزه شدن هلند می داند.
شعار محوری این حزب دست راستی در انتخابات پیش روی هلند “هلند دوباره از آن ما” است.
ویلدرز برنامه مقدم خود را مقابله با هجوم مسلمانان و اسلام زدایی از هلند، توجه و ارتقاء بودجه در زمینه های تأمین اجتمایی، دفاع و پلیس می داند. سیاست خارجی مقدم آقای ویلدرز، ترک هلند از اتحادیه اروپاست، که برای رسیدن به این هدف، برگزاری همه پرسی الزامی است.
ویلدرز را می توان در زمره آن دسته از بازیگران حوزه سیاست دنیا دانست که بر بستر تبلیغات پوپولیستی و عامه پسند، اما بشدت سطحی و غیر واقعی توانسته است توجه مثبت بخشی از جامعه هلند را بخود جلب کند.
ویلدرز را ترامپ هلند و اروپا می نامند. این نسبت ناروا نیست، اما در عین حال می تواند مشخصه های هلندی پوپولیسم و شخص ویلدرز را ناداده گیرد.
نام: حزب دموکرات مسیحی (Christen-Democratisch Apeal)
نام رهبر حزب: سیبراند بوما (Sybrand van Haersma Buma)
حزب دمکرت مسیحی در سال ۱۹۸۰ پایه گذاری شد. این حزب نیز با ادغام ۳ حزب و سازمان با گرایشهای عدالتخواهانه، محافظه کارانه و مذهبی ایجاد شده است. از آن تاریخ تا کنون این حزب ، و پیشتر از آن نیز “پیشینیانش”، توانسته است بدفعات در ائتلاف های حکومتی شرکت کند.
شعار مرکزی این حزب در انتخابات ۲۰۱۷ “انتخابی برای هلند بهتر” است.
آقای بوما متولد ۱۹۶۵ است و از سال ۲۰۰۲ نماینده مجلس و از اکتبر ۲۰۱۰ رهبر حزب دمکرات مسیحی در مجلس نمایندگان هلند است.
نام: حزب سبز چپ (GroenLinks)
نام رهبر حزب: یسه کلافر (Jesse Klaver)
حزب سبز چپ حاصل ادغام ۴ حزب، از جمله حزب کمونیست هلند، در سال ۱۹۹۰ است. در انتخابات پیش رو، رهبری حزب چپ سبز هلند را جوانی آگاه و جسور بنام یسه کلافر هدایت می کند. کلافر از سال ۲۰۱۰ نماینده حزب چپ سبز و از ماه مه ۲۰۱۵ رهبری حزب را بر عهده دارد. او پیشتر مسئول سازمان جوانان این حزب بود.
شعار چپ سبز در انتخابات ۲۰۱۷ “زمان برای تغییر” است. این برنامه بر همبستگی مدرن، توانمندسازی، آموزش و پرداختن به نابرابری درآمدها تمرکز دارد. حزب سبز چپ در عرصه سیاست خارجی از مدافعین اتحادیه اروپا است.
چنان که از نتیجه آخرین نظرسنجی ها پیداست، حزب چپ سبز برای نخستین بار در رده چهارم قرار گرفته و جزو جریانات پیشتاز در انتخابات است.
نام: دموکرتهای ۶۶ (Democraten 66)
نام رهبر حزب: الکساندر پختولد (Alexander Pechtold)
حزب دمکرات ۶۶ در سال ۱۹۶۶ تاسیس شده است. این حزب ماحصل جنبشهای دانشجوئی – روشنفکری سالهای دهۀ ۶۰ اروپا در هلند است. حزب دموکراتهای ۶۶ از بدو تأسیس، خود را حزبی دموکراتیزه کردن نظام سیاسی هلند تعریف کرده است. شعار مرکزی این حزب در انتخابات ۲۰۱۷ “با هم قویتر و ایجاد شانس و موقعیت برای همه” است.
رهبر این حزب آقای الکساندر پختولد متولد ۱۹۶۵ است. او از نوامبر ۲۰۰۶، رهبری حزب در مجلس نمایندگان را به عهده دارد. پختولد پیش از ورود به عرصه سیاست، در مقامهای شهردار و وزیر خدمت کرده است.
نگاه و توجه دمکراتهای ۶۶ اساساً بر امر آموزش و اشتغال زایی و مدافع بلامنازع اتحادیه اروپا است.
نام: حزب سوسیالیست (Socialistische Partij)
نام رهبر حزب: امیل رومر (ٍEmil Roemer)
حزب سوسیالیست در سال ۱۹۷۲ تاسیس شده است. زمانی دارای برخی تمایلات تروتسکسیتی بوده است. اما اکنون کلاً خود را ایدئوۀوژیک تعریف نمی کند. این حزب مدافع همبستگی اجتماعی، برابری، کرامت انسانی و عدالت اجتمایی است.
رادیکالیزه کردن سازمان بیمه و تامین اجتماعی کشور و برداشتن قانون پرداخت بخشی از هزینه درمانی از جانب مردم، کاهش فقر، افزایش حداقل دستمزد و حقوق بازنشستگی دولتی و جدایی از اتحادیۀ اروپا از اهم رئوس برنامه حزب سوسیالیست هلند اند.
مرسوم است این حزب را حزبی که از حضور در قدرت پرهیز دارد، بنامند. اما به نظر می رسد سوسیالیستها این بار با نگاه به قدرت وارد عرصه انتخابات شده اند.
امیل رومر، رهبر حزب، متولد ۱۹۶۲ است، با سابقه آموزگاری و عضو حقوقدان شهرداری بوکسمیر. از نوامبر ۲۰۰۶ نماینده حزب سوسیالیست و از مارس ۲۰۱۰ رهبر و سخنگوی حزب است.
نام: حرب کار (حزب سوسیال دموکرات Partij van de Arbeid)
نام رهبر حزب: اودویک آشر (Lodewijk Asscher)
حزب کار در واقع همان حزب سوسیال دمکرات است. این حزب با ادغام سه حزب و سازمان با گرایشهای سوسیال دموکراتیک، در سال ۱۹۴۶ تاسیس شده است.
برنامه انتخاباتی این حزب “جامعه متحد و منسجم هلند بر پایه های: سهم عادلانه، کار ثابت، زندگی خوب و سالم، آموزش، آزادی و حق کنترل” است.
آقای آشر از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ حقوقدان شهرداری آمستردام و از ۲۰۱۲ یکی از معاونان نخست وزیر و وزیر امور اجتمایی و از ۹ دسامبر ۲۰۱۶ رهبری حزب کار را بر عهده دارد.
آخرین نظر سنجی ها
انتخابات روز چهارشنۀ آینده هلند دارای اهمیتی ویژه برای هلند و اتحادیه اروپا است.
برخلاف انتخابات پیشین هلند که اساسا نبرد نهایی بین حزب لیبرال یا دمکرات مسیحی با حزب کار بود، اکنون این انتخابات می تواند به صحنه نبرد ۲ حزب لیبرال و حزب راست افراطی ویلدرز بر سر این که کدام یک قدرتمندترین حزب است، تبدیل گردد. نمای زیر نتایج آخرین نظرسنجی ها را نسان می دهد.
در صورت پیروزی حزب راست افراطی ویلدرز که تا ۱۰ روز پیش در صدر نظر سنجیها بود، حلقه ترامپ، برکزیت قویتر شده و می تواند تأثیری جدی بر روند جدایی دیگر کشورها از اتحادیه داشته و از طرفی به تقویت ناسیونالیسم و جلوگیری از ورود مهاجران، بویژه آوارگان کشورهای ویران و جنگ زده مسلمان گردد.
انتخابات ۱۵ مارس برای مردم هلند آزمون بزرگی است، پیروزی جبهه هردم گسترده مخالف ویلدرز و پیروزی چپها می تواند تاثیری ویژه بر روند انتخابات آتی کشورهای فرانسه و آلمان داشته باشد.
مضاف بر این که به هر حال تا لحظۀ اعلام نتایج هم ممکن است پیش بینی ها درست از کار درنیایند. جزء دیگری از این قسمت می تواند متوجه دشواریهای تشکیل کابینه و سناریوهای ممکن شود. مهمترین وجه، پرداختن به اثرات احتمالی این نتایج در عرصۀ اروپائی و سپس جهانی است: برخیها “آرزومندانه” فروپاشی اتحادیۀ اروپا را در آینۀ پیروزی ویلدرز پیش بینی می کنند، برخیها باز آرزومندانه “آغاز پایان” ویلدرز و گرایش به راست و برآمد چپ را پیش بینی می کنند و برخیها، گزینۀ “ترمز در بسط اتحادیه و روی آوردن به “غلیظ کردن رنگ ملی” در تعادل میان “ملی یا اروپائی؟” را.
