پس از دو قرن متوالی که پهنه سیاست در ایالات متحده در کنترل کامل دو حزب اصلی جمهوری‌خواه و دموکرات و رهبران معمول آنها قرار داشت. از سال ۲۰۰۸ به بعد و انتخاب باراک اباما به ریاست جمهوری حرکت‌هایی برای تحکیم مواضعی غیر از چهارچوب سنتی این دو حزب وارد مبارزه و پیروزی در نبرد برای بدست گرفتن کنترل صورت گرفته است. تجربه اباما که کاندیدای جوان‌تری از کادرهای معمول سیاسی بود، نشان داد که هنوز هم درب بر همان پاشنه قدرت پنهان می‌گردد. انتخاب ترامپ در سال ۲۰۱۶ گرچه از نشر راهبرد سیاسی چندان تغییری در ساختار حکومت نداشت اما در هر حال پرده ها را کمی کنار زد و نیروی نامتعارفی را به صحنه آورد که با تعریف ساده پوپولیسم یا عوام‌گرایی راست را نمایندگی میکرد. گرچه با انتخاب بایدن در سال ۲۰۲۰ به نظر میرسید پاندول تعادل به میانه باز گشته است ولیکن نارضایتی های دم‌افزون عامه مردم از فشارهای اقتصادی الیت اجتماعی و قدرت گیری سرمایه بی حد و مرز و در عین حال ورود بیلیونرهای لگام گسیخته به انتخابات ۲۰۲۴ با سرمایه‌گذاری کلان در روند انتخاباتی و حمایت انها از ترامپ که در میدان‌داری ایلان ماسک متبلور شده بود وی را دوباره به کاخ سفید فرستاد.
از سوی دیگر در اتفاقی نادر شاهد حضور نیروی چپ مترقی(سوسیالیست) در صحنه سیاست نیز بوده ایم. این تلاش بار اول در انتخابات ۲۰۱۶ و با حضور سناتور برنی سندرز اتفاق افتاد، کسی که برای اولین بار در پلاتفرم های مبارزات انتخاباتی، خود را سوسیالیست دموکراتیک نامید و با شفافیت از قهر ۹۹ درصدی ها از سیاست سخن گفت. در آن برحه اما ساختار حزبی دموکرات ها اجازه نداد که این امید عملا خود را در انتخابات به معرض قضاوت مردم بگذارد و کاندیدای محافظه کار خود هیلاری کلینتون را جلو انداخت . اقدامی که در سال ۲۰۰۰ هم به همان شکل با مداخله دستگاه سنتی و قدرتمند حزب مانع از حضور دو کاندیدای مترقی برنی سندرز و الیزابت وارن شدند و اینبار ژوزف بایدن برنده شد که سرنوشت او برکسی دیگر پوشیده نیست.
بطور مشخص در قوه مقننه از انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۱۸ در سطح فدرال نیرویی در درون حزب دموکرات رشد یافته است که عملا یک نیروی شورشی و حول همان محور سناتور برنی ساندرز قرار دارد و خود را سوسیالیست دموکراتیک معرفی میکنند. متاسفانه با سرمایه‌گذاری و کمک مالی مستقیم لابی اسراییل (آیپک) به کاندیدهای رقیب طرفدار اسراییل سه نفر از این نمایندگان در انتخابات ۲۰۲۴ حذف شدند.
اکنون اما بعد از یکسال از ریاست جمهوری ترامپ سطح نارضایتی عمومی در نتیجه سیاست های بی بندوبار و لگام گسیخته اقتصادی او و توقف تمامی امکانات ظاهری که دولت های رفاه از دهه پنجاه میلادی و پایان جنگ جهانی دوم بدان متعهد بوده اند شاهد آن هستیم که موج تازه ای از مبارزات نیروهای مترقی و عدالت محور در حال شکل‌گیری است. همانطوریکه میدانید تسلسل انتخابات در ایالات متحده برای ریاست جمهوری هر چهارسال یکبار و برای مجلس نمایندگان کنگره هر دوسال یکبار در سالهای عددی زوج انجام می‌شود. در سالهای فرد اما رفراندوم ها و انتخابات های محلی در ماه های نوامبر و مه صورت می‌گیرد.
سه شنبه گذشته انتخاب زُهران مَمْدانی که خود را دموکراتیک سوسیالیست معرفی می‌کند به شهرداری نیویورک بزرگترین شهر ایالات متحده و شاید با نفوذ ترین شهرجهان عملا توجه همگان را بخود جلب کرد. پیروزی او و سخنرانی و کمپین انتخاباتی‌اش اخبار جهان را تحت‌الشعاع قرار داد.
در همان روز انتخابات شهرداری در سیاتل سومین شهر مهم غربی آمریکا نیز برگزار شده بود که امروز نتایج آن اعلام شده است. سیاتل در ایالت واشنگتن مرکز صنایع هواپیمایی بوئینگ، شرکت‌های بسیار معروف مایکروسافت، گوگل و آمازون است که به همین دلیل هزاران شرکت فن‌آوری های دیجیتالی نیز در آن مستقر شده اند. حضور این صنایع و شرکت‌های تکنولوژی مدرن و هوش مصنوعی بافت شهری را که در دهه‌های میانه تا پایانی قرن بیستم عمدتا بواسطه حضور صنایع هواپیمایی و نظامی و دومین بندر بزرگ کشتیرانی در ساحل اقیانوس آرام محیط کارگری گسترده ای داشت به طبقات متمول و تکنوکرات هایی تبدیل کرد که از نظر رشد قیمت مسکن به یکی از بالاترین شهرهای ایالات متحده تبدیل شده است.
خانم کیتی ویلسون، که خود را سوسیالیست توصیف می‌کند، پس از آنکه شهردار بروس هارل با مالیات بر ساکنان پردرآمد برای تأمین مالی ساخت مسکن جدید مخالفت کرد، به این رقابت پیوست و به عنوان شهردار سیاتل انتخاب شد.
کیتی ویلسون، یک کنشگر اجتماعی و کسی است که برای اولین بار در یک مبارزه برای مسئولیت اداری شرکت میکرد، وی برای افزایش مالیات بر ثروتمندان تلاش می‌کند. انتخاب خانم ویلسون یک پیروزی برای دموکرات‌های مترقی در ساحل اقیانوس آرام است که با ظهور زُهران مَمْدانی در نیویورک برابری می‌کند. ویلسون از بنیانگذاران اتحادیه رانندگان وسایل نقلیه عمومی است، یک گروه مدافع که در پشت تعدادی از اقدامات محلی برای گسترش دسترسی به حمل و نقل عمومی، افزایش حمایت از مستاجران و افزایش مسکن از طریق مالیات‌های جدید و بالاتر بر ثروتمندان قرار دارد. او پیش از امسال هرگز به دنبال مناصب دولتی نبود و تنها پس از آنکه بروس هارل، شهردار فعلی، به چهره عمومی تلاش برای جلوگیری از مالیات جدید بر افراد پردرآمد برای پرداخت هزینه ساخت مسکن تبدیل شد، از او خواسته شد تا وارد رقابت‌های شهرداری سیاتل شود.[i]
خانم ویلسون، ۴۳ ساله، نمادی از تغییرات نسلی و ایدئولوژیکی در شمال غربی اقیانوس آرام است که حزب دموکرات را به لرزه درآورده است. او به همراه همسر و دختر ۲ ساله‌اش در یک آپارتمان اجاره‌ای ۶۰ متر مربعی زندگی می‌کند، ماشین ندارد و خود را به عنوان قهرمان مردم، به ویژه رأی‌دهندگان نسل هزاره و نسل Z، که انتظار دارند زندگی خود را صرف تلاش برای انجام کارهایی مانند والدینشان کنند، به رأی‌دهندگان معرفی کرد. ادی لین، دستیار اداره حقوقی شهرداری که هفته گذشته با شعار «راهکارهای دموکراتیک برای کمبود توان مالی» در شورای شهر سیاتل کرسی گرفت، گفت: «تا حدودی آنچه می‌بینیم، تأثیر پول‌های کلان فناوری در شهر ماست.» «ما خیلی سریع در حال رشد هستیم، افراد خاصی حقوق بسیار بالایی دریافت میکنند، اما نمی‌خواهند اثر این ثروت حتی بطور محدود به بقیه جامعه هم برسد.» آنچه این مشکل را بیش از حد به معضل اجتماعی تبدیل کرده است آن‌است که کارگران و توده های شهری باید با کسانی بر سر اجاره مسکن رقابت کنند که حقوق های شش رقمی بالای سیصد هزار دلار در سال دریافت میکنند.
آقای هارل، ۶۷ ساله، دو دهه را در زندگی مدنی در سیاتل گذرانده بود، اما اکنون به پنجمین شهردار متوالی این شهر تبدیل شده است که یا به دنبال انتخاب مجدد نیست یا توسط یک رقیب شکست خورده است. او به عنوان یک میانه‌رو وارد رقابت شد و قول داد که از ارزش‌های اساسی حزب دموکرات حمایت کند و نسبت به مردمی که در خیابان‌ها زندگی میکنند، دلسوزی نشان دهد. اما در عمل او تنها بفکر آن بود که اساس سنتی حزب دموکرات را دست نخورده بگذارد. اما با توجه به اینکه خانم ویلسون، آقای هارل را ابزاری در دست تشکیلات حاکم بر حزب معرفی میکرد، به نظر می‌رسد مزایای کمک‌های مالی از طرف مولتی میلیونرهای سرمایه‌داری دیجیتالی در شهر که عمده ترین آنها آمازون، گوگل و مایکروسافت هستند و فهرست طولانی حمایت‌های سنتی حزبی در دید توده کارگران و کارکنانی‌که مجبور به زندگی در شهری هستند که عمیقا با مشکل مسکن و گرانی اجاره ها روبرو است به ضرر شهردار فعلی عمل کرده است. موضوع اصلی این کمپین، قیمت بالای مسکن در سیاتل بود، موضوعی که بارها در مناظرات، انجمن‌ها و مصاحبه‌ها مطرح شد. خانم ویلسون با شورای شهری وارد دفتر خواهد شد که به نظر می‌رسد برای کمک به او در رسیدگی به مسئله‌ی مقرون‌به‌صرفه بودن مسکن آماده است. رقبای مترقی همچنین رئیس فعلی شورای شهر و دادستان شهر را در انتخابات کنار زدند و دو کرسی دیگر در شورای شهر به دست آوردند.
یک گفته معروفی است که می‌گوید «جهانی فکر کن، اما محلی عمل کن» و می‌توان آن‌را بر شگفتی های سیاسی اخیر در ایالات متحده منطبق دانست. این ایده که مقدمتا به پاتریک گدس (۱۹۱۵) در حوزه برنامه‌ریزی شهری و تفکر زیست‌محیطی برمی‌گردد، در جنبش زیست‌محیطی دهه های ۶۰ و هفتاد میلادی رواج گسترده یافت و به دیوید براور و دیگران نسبت داده شده است. در مضمون سیاست های روزمره این گفتمان را در کنشگری های محلی و در حوزه های کوچک‌تر می‌توان با موفقیت بیشتری به‌کار گرفت و بر ان پایه بسوی اهداف بالاتر نشانه رفت. همانگونه که اسلاوی ژیژک در مقالهٔ شرط‌بندی بزرگ مم‌دانی مینویسد، توصیه های او برای همه دموکرات‌های سوسیالیست در سرتاسر کشور پهناور ایالات متحده حداقل در ایالات آبی و بنفش قابل اجراست همانگونه که وقوع آن را در سیاتل هم می‌بینیم. “در نهایت، وقتی صحبت از تصمیم‌گیری در مورد بهترین استراتژی می‌شود، هیچ پاسخ اصولی وجود ندارد. گاهی اوقات، باید سعی کرد یک حزب بزرگ پیشرو را به دست گرفت؛ گاهی اوقات، انشعاب لازم است. من فکر می‌کنم مَمْدانی حق داشت که فعلاً در حزب دموکرات بماند، زیرا این امر به او اجازه می‌داد پایگاه مردمی آن را علیه تشکیلات بسیج کند. اگر او سعی میکرد به تنهایی با سه نیروی سیاسی دیگر مقابله کند، شکست می‌خورد. حالا که مَمْدانی پیروز شده است، باید قاطعانه و آگاهانه برای تصاحب حزب دموکرات ایالت نیویورک اقدام کند، ضمن اینکه شبکه‌ای از ارتباطات را با سوسیالیست‌های دموکرات در سراسر ایالات متحده برقرار کند و – طبق توصیه سندرز – به طور نامحسوس به کارگران و کشاورزان ناامید کم‌درآمد که به ترامپ رأی داده‌اند، متوسل شود. آینده پروژه‌ای که مَمْدانی تجسم آن است، در جدا کردن رأی‌دهندگان ناامید به ترامپ نهفته است، نه پیروزی در میانه‌روی بی‌تحرک. فقط یک چپ‌گرای رادیکال می‌تواند ترامپی‌های طبقه کارگر را به خود جلب کند – حوزه‌ای که بی‌اعتمادی آنها به نهاد حاکم کاملاً موجه است.”[ii]
*****
[i] https://www.nytimes.com/2025/11/13/us/politics/seattle-mayor-election-results.html
