در خبرها آمده بود که احمدینژاد مصوبه تدریس زبان های محلی در دانشگاههای مرکز استانهای مربوطه را برای اجرایی شدن ابلاغ کرد!
ایران خبر (ای بی سی نیوز فارسی) به عنوان منبع اصلی این خبر نوشت: “این اقدام یکی از وعده های احمدی نژاد در دوره تبلیغات دهم انتخابات ریاست جمهوری بود.”
در این گزارش آمده است “بر اساس ماده واحده این مصوبه که بیستم تیرماه با شماره ۲۹۵۰/۸۸/دش به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغ شده است، در اجرای اصل پانزدهم قانون اساسی و به منظور صیانت از اجزاء ارزشمند فرهنگ و تمدن ایران اسلامی و تقویت بنیانهای مقوّم این فرهنگ به وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی اجازه داده میشود که دو واحد درسی زبان و ادبیات مربوط به زبانها و گویشهای بومی و محلی کشور مانند آذری، کردی، بلوچی و ترکمن در دانشگاههای مرکز استانهای ذیربط به صورت اختیاری ارائه و تدریس شود.”
طبق تبصره یک مصوبه ابلاغی “تهیه متون و تربیت مدرسان موردنیاز طبق برنامهای خواهدبود که به تصویب کمیته فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شورای عالی انقلاب فرهنگی میرسد.”
همچنین بر اساس تبصره ۲ این مصوبه “تشخیص زبانها و گویشهای مشمول این ماده واحده، برعهده فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی خواهد بود.”
در پایان این گزارش و سایر رسانه های حامی احمدی نژاد آمده است که “با این اقدام احمدی نژاد اصل ۱۵ قانون اساسی پس از ۳۰ سال اجرایی می گردد.”!
در رابطه با این مصوبه ذکر چند نکته خالی از فایده نیست:
یک- تدریس اختیاری آموزش زبانهای محلی در بعضی از دانشگاه های کشور امری مسبوق به سابقه است.
به عنوان مثال از اوایل سال ۱۳۷۷ تا مدتها ادبیات ترکی در دانشگاه های تبریز ،ارومیه و کردستان و همچنین دانشگاه محقق اردبیلی تدریس می شد.
حتی از چندین سال قبل در دانشگاه تبریز گروه زبان و ادبیات ترکی نیز تاسیس شده است.
دو- برخلاف آنچه که رسانه های حامی دولت تبلیغ می کنند، مصوبه یاد شده که در خبر مذکور عمدا از ذکر مرجع تصویب آن خودداری شده است، هیچ ارتباطی به احمدی نژاد و وعده های انتخاباتی او ندارد و در ششم خرداد ۱۳۸۸ توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است.
سه-یک قانون و یا مصوبه زمانی لازم الاجرا خواهد شد که امری و تکلیفی بوده و مخاطبین خود را به انجام موضوع و یا نهی از آن ملزم نماید، در حالیکه این مصوبه احتیاری است و مخاطب آن هیچگونه الزامی به اجرای مفادش ندارد.
چهار-موکول کردن تصویب نهائی زبان ها و گویش های مشمول مصوبه و تهیه متون مورد نیاز به شورای عالی انقلاب فرهنگی و فرهنگستان ربان و ادبیات فارسی حاکی از عدم آزادی عمل دانشگاه ها در اجرای همین مصوبه اختیاری است.
پنج-طبق قسمت اخیر اصل پانزده قانون اساسی”… استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس ، در کنار زبان فارسی آزاد است.”
چنانکه ملاحظه می شود، اصل یاد شده ناظر به آزادی تدریس زبان و ادبیات محلی و قومی در مدارس است. زیرا صیانت از فرهنگ و زبان یک قوم و جلوگیری از نابودی آن مستلزم آموزش این زبان در دوران کودکی و مقطع تحصیلات ابتدائی است. در حالیکه این مصوبه به هیچ وجه تامین کننده این توصیه قانون اساسی نیست.
وانگهی قانون گزار با قید عبارت “استفاده از زبان و …آزاد است” در انتهای اصل ۱۵ قانون اساسی در مقام “بیان” حق برای مردم و اقوام ایرانی و “تکلیف” برای حاکمیت بوده است.
بنابراین برخلاف آنچه که رسانه های حامی احمدی نژاد وانمود می کنند، اساسا مصوبه مورد اشاره، نسبتی با اصل ۱۵ قانون اساسی ندارد و حتی با عملیاتی شدن کامل مصوبه مذکور هم به هیچ روی نمی توان مدعی تحقق وعده های تبلیغاتی احمدی نژاد مبنی براجرائی کردن اصل ۱۵ قانون اساسی شد، مضافا براینکه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را نباید به نفع احمدی نژاد مصادره کرد!
