پنجشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۴:۴۷

كار، ارگان سازمان فداييان خلق ايران (اكثريت)

پنجشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۴:۴۷

شاعره ای برای مادران زندانیان؟

يكي از شرط هاي قبول بازگشت سولژينينسين به ميهن، انتشار بدون سانسور كتاب - به صليب كشيده شده گان - آنا آخماتوا بود كه پيرامون اعدام و زندان محكومين و اعتراض و مقاومت زنان، مادران و همسران آنها است.

( ما و درس های ادبی شکست مسکو . شوهر، اعدام – پسر ، زندان – و همسر در تاشکند ! ) 
وزیر فرهنگ شوروی زمان استالین با اشاره به اشعار عاشقانه دوران جوانی و شبه عرفانی آنا احمدآوا یا( آنا اخماتوا )، او را شاعره ای میان راهبه و فاحشه نامید. خانم آخماتوا درسالهای قبل ازانقلاب اکتبر، در دوره دانشجویی در پاریس مدتی مدل زیبایی نقاشان و عکاسان آنزمان بود. او در سال ۱۸۸۹ درشهر اودسا، در کنار دریای سیاه چشم بجهان گشود.
آنا آخماتوا ازهمان آغاز، با اشعارش، جلب نظر تمام سلیقه ها نمود، حتا زمانیکه به جنبش مدرن ادبی – اوج گرایان – پرخاش میشد، منتقدین او را به حال خود گذاشتند. وی میگفت که هنر شعر ضرورتا واسطه حقایق تلخی نیز میباشد، گرچه شاعر گاهی مجبور است دستکش چپ را به دست راستش بپوشاند. شاید به این دلیل اشعار او بین سالهای ۱۹۲۳-۱۹۴۰ ممنوع و خود او از شورای نویسندگان اتحاد جماهیر شوراها! اخراج گردید. با اینهمه در زمان جنگ جهانی دوم برای حفاظت از جانش، او را به شهر تاشکند انتقال دادند تا او سرود – طوفان جنگ – را پیرامون مقاومت میهنی برای پخش در رسانه ها بسراید.
غیر از موضوعات عاشقانه شعرهای آغازین، او به مطرح نمودن نوعی اگزیستنسیالیسم فیمینیستی، اسطوره ها و مسایل تاریخی نیز پرداخت. گرچه شوهرش، نیکولای گومیلف، شاعر و منتقد مشهوربه اتهام ضدانقلاب بودن اعدام و پسر ۱۷ساله اش درسال ۱۹۳۴ دستگیر گردید. او میگفت که شرایط سیاسی ناگوار نباید بهانه ای برای ترک کشور ازجانب روشنفکران شود.
اهل نظر موضوع اصلی اشعار او را ثبت یادداشتهای روزانه در باره عشق نامیدند. او خالق بخشی از بهترین اشعارعاشقانه ادبیات روس است، گرچه غم و افسرده گی و سرخورده گی نیز دراشعارش مشهود است. توانایی خاص او این بود که براساس رنجها و دردهای شخصی، شرایط اجتمایی پیچیده را خطاب قرار دهد. اشعارش یادداشتهای روزانه ایستگاههای زندگی یک انسان حساس گرفتار سرنوشت هستند، زن شاعر جوانی که گرچه غمگین و بدبین، ولی امیدوار به تحولات اجتمایی است. غیراز درد و رنج، زیبایی و تنوع اندیشه، مقاومت و مبارزه تا آخرین لحظه، در اشعارش ملموس است. اشعار کوتاه عاشقانه اش قبل از انقلاب اکتبر، بین بخشی از شاعران جوان، سرمشق بودند. یکی از همسرنوشتان او یعنی ماندل اشتام مدعی بود که محتوای اشعار آخماتوا، ایده های غنی رمانهای قرن ۱۹ روسیه هستند، هر شعرش نوولی کوتاه، رمانی شاعرانه، و یا درامی احساسی است . و در پشت هر قهرمان شکاک و تیزهوش شعرش، خود او مخفی شده. شعر ساده و زنانه اش، اشاره ای است به تنهایی و بی کسی بخت برگشته گانی که وظیفه شاعر را دوچندان میکند.
همچون سایر شاعران جنبش -اوج گرا- او غالبا بازبان کنایه و اشاره و سانسور و سنبل سخن میگفت. او مینویسد که در هر شعرش چنان استعاره و مخفی بازی بکار میبرد که انگار آن با جوهر نامرئی نوشته شده.
درسال ۱۹۶۱ میسراید: نه زیر یک آسمان بیگانه./ نه زیر بالهای حمایت اجنبی،/ من آنزمان نیز درشورش مبارزه ماندم،/ جایی که متاسفانه/ خلق من نیز حضور داشت. یکی از اشعار آنا آخماتوا – حماسه وجدان – نام گرفت.
نام اصلی او آنا گورنکو و پدرش افسر نیروی دریایی وزارت بازرگانی بود.آخماتوا در پاریس به تحصیل حقوق و فلسفه پرداخت .او غیر از شاعری، سالها نیز مترجم بود. 
آنا آخماتوا درسال ۱۹۶۶ در ۷۷ سالگی در مسکو درگذشت او یکسال پیش از مرگ اجازه یافت تا برای دریافت دکترای افتخاری به دانشگاه آکسفورد سفر کند. بعد از ۲۰ مین کنگره حزب کمونیست شوروی، دوباره از او اعاده حیثیت شد و قدردانی گردید، بدون اینکه به جنبه های مذهبی بودن شعرش اشاره گردد.
از جمله اشعار مشهور آخماتوا: حماسه بدون قهرمان- نخستین پاییز- خاطرات و اشعار یادگاری- غروب- عهد و پیمان- در ستایش صلح- موجی سفید- سرود آخرین دیدار- آموختم که ساده و آگاهانه زندگی کنم- به صلیب کشیده شده ها- بازداشت در سپیده صبح- جادوگر صدساله- درمیان افکار و خاطرات- وتسبیح یا تاج گل- هستند.
از جمله موضوعات اشعارش: تنهایی شاعر غیر پرولتر درزمان خفقان، دیالوگهای شاعرانه با همعصران، اعتراض به اعدامهایی که خواننده را بیاد مریم مقدس و عیسی مسیح می اندازد، خاطرات، وداع، تراژدی جامعه و خلقی در شرایط زورگویی، احترام و یاد از مادرانی که در جلو دادگاهها، زندانها، بیمارستانها، و ادارات مسئول روزها در هراس و سرگردانی منتظر جوابی هستند، از هم پاشیده گی خانواده شخصی بدلیل اعدام و زندان نان آوران و غیره هستند.
گویا یکی از شرط های قبول بازگشت سولژینینسین به میهن، انتشار بدون سانسور کتاب – به صلیب کشیده شده گان – آنا آخماتوا بود که پیرامون اعدام و زندان محکومین و اعتراض و مقاومت زنان، مادران و همسران آنها است. 
آنا آخماتوا، پوشکین را معلم هنری شعر خود میدانست. به این سبب یکی از شخصیت های محوری دیالوگ های اشعارش، پوشکین است. او میگفت که کوتاهی، سادگی، و اصالت واژه های شاعرانه را از پوشکین آموخت. اشعارش چون پوشکین دارای محتوایی احساسی و فکری هستند. تعداد بیشماری از اشعار آخماتوا، هدیه و تقدیمی هستند به دوستان و همرزمان از جمله به: پاسترناک، ماندل اشتام، و بابل. مترجم هلندی اشعار آخماتوا، اورا یکی از برجهای غول آسای ادبیات ۲۰۰ ساله اخیر روس معرفی نمود، گرچه تعداد زنان ادیب ثبت شده در کتابهای تاریخ ادبیات آن کشور، تا زمان گورباچف از تعداد انگشتان تجاوز نمی کرد.
امروزه پیرامون اشعار آخماتوا گفته میشود که آنها نیز چون اشعار سایر اعضای گروه اوجگرایان، فاقد محتوای انعکاس فلسفی و انتقاد سیاسی مستقیم از واقعیات هستند.و مانند سایر -ادبیات سایه ای- ،فضای غیرآزاد با زبان اشاره و سنبل سروده شده اند. آخماتوا خود میگفت، هیچ موضوعی را مستقیم نگفتم. با این وجود اشعارش در دهه ۶۰ قرن گذشته منبعی برای الهام همعصران جوان شعر در شوروی شد. رقم قابل توجهی از اشعار اوپیرامون مادرانی است که شاهد -ستاره مرگ- بر فراز خانه خود هستند. دررابطه با جنبش ادبی اوجگرایان اشاره میشود که بلشویکها بعد از بقدرت رسیدن درسال،۱۹۱۷مانع هرگونه ادبیات موسوم به مدرن و غیرطبقاتی گردیدند.

Anna Achmatowa 1889-1966 

تاریخ انتشار : ۲۳ تیر, ۱۳۸۴ ۱۲:۴۰ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سخن روز

دادگاه نیلوفر حامدی و الهه محمدی، دو خبرنگار بازداشت‌شده، باید علنی برگزار شود!

بازداشت وکیفر خواست علیه الهه محمدی و نیلوفر حامدی فاقد وجهه قانونی است. کیفر خواست مملو از اتهاماتی است که هیچگونه پیوند و ارتباطی با موضوع پوشش اعتراضات ندارد. اگرپوشش خبری این دو، حتی نشر اکاذیب، تشویش اذهان عمومی، تبلیغ علیه نظام بوده باشد، بازداشت نه ماهه آنان فاقد هرگونه دلیل حقوقی است، زیرا که قانونگذار برای این گونه جرائم، حداکثر یک ماه بازداشت موقت و قابل تمدید برای یک ماه دیگر درنظر گرفته است

مطالعه »
یادداشت

از زندان به پارلمان؟ چرا در ایران امکان ندارد!

کان آتالای که اولین نامزد حزب کارگران ترکیه در منطقه زلزله زده هاتای بود به عنوان نماینده پارلمان انتخاب می شود و بر طبق قوانین ترکیه پس از نهایی شدن نتایج انتخابات از زندان آزاد خواهد شد تا به خدمت در پارلمان بپردازد.

مطالعه »
آخرین مطالب

سخنرانی دمیتری نویکوف در کنفرانسی در ووهان: “چین توسعه جهانی را به نفع سوسیالیسم تغییر می دهد”

جهان به طور پویا در حال تغییر است. زمین آشکارا از زیر پای هژمون سالخورده می‌لغزد. مراکز جدید قدرت با اطمینان بیشتر و بیشتر منافع مشروع خود را اعلام می‌کنند. مدل چینی مدرن‌سازی – با در نظر گرفتن منافع مشترک- تأثیر فزاینده‌ای بر روند تاریخ جهان خواهد داشت. همانطور که اتحاد جماهیر شوروی در زمان خود منشاء تحولات بود، امروز نیز جمهوری خلق چین مسیر توسعۀ جهانی را به نفع سوسیالیسم تغییر می‌دهد.

علائم روان‌پریشی توده‌ای

والسا تردید ندارد که در انتخابات پارلمانی آینده تقلب خواهد شد. رئیس سابق اتحادیۀ همبستگی می‌گوید: «با علم به اینکه آن‌ها در حال شکست هستند، به گونه‌ای عمل می‌کنند که زمان بخرند و آماده شوند تا زودتر به زندان نروند». او با اشاره به عوامل ناشناس کرملین، به عنوان نمونه از آنتونی ماتسریویچ، وزیر دفاع ملی سابق نام می‌برد که به گفتۀ والسا، «روابط خوبی با روسیه داشت و هنوز هم دارد».

مسایل قیام ژینا و وظایف سوسیالیست‌های ایران – بخش اول

تجربه قیام ژینا نشان داد که پاشنه‌ی آشیل این قیام نبود سازماندهی متناسب با وضعیت موجود است. این ضعف بنیادین همچنان پابرجاست. دلایل آن را بطور خلاصه می‌توان در سرکوب سیستماتیک همه‌ی ‌احزاب و سازمان های صنفی و سیاسی، رسانه‌ها و فعالیت رسانه‌ای مستقل در ایران از سال‌های اولیه استقرار جمهوری دیکتاتوری اسلامی دانست.

از شیوه‌های جدید سرکوب تا سنگ ‌اندازی در مسیر تشکیل شورای صنفی در دانشگاه علم و صنعت

دانشگاه حق داشتن نهاد شورای صنفی را از دانشجویان می‌گیرد و در مسیر تشکیل آن سنگ اندازی می‌کند. این سنگ اندازی‌ها از امروز شروع نشده. نزدیک به ۴ سال است که عدم همکاری و سنگ‌ اندازی مسئولین باعث تشکیل نشدنِ شورای صنفی در این دانشگاه شده است.

یادداشت

از زندان به پارلمان؟ چرا در ایران امکان ندارد!

کان آتالای که اولین نامزد حزب کارگران ترکیه در منطقه زلزله زده هاتای بود به عنوان نماینده پارلمان انتخاب می شود و بر طبق قوانین ترکیه پس از نهایی شدن نتایج انتخابات از زندان آزاد خواهد شد تا به خدمت در پارلمان بپردازد.

مطالعه »
بیانیه ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
پيام ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
بیانیه ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

سخنرانی دمیتری نویکوف در کنفرانسی در ووهان: “چین توسعه جهانی را به نفع سوسیالیسم تغییر می دهد”

علائم روان‌پریشی توده‌ای

متن نامه‌ی نرگس محمدی خطاب به واتسلاو بالک، رئیس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد

مسایل قیام ژینا و وظایف سوسیالیست‌های ایران – بخش اول

از شیوه‌های جدید سرکوب تا سنگ ‌اندازی در مسیر تشکیل شورای صنفی در دانشگاه علم و صنعت

علیه فراموشی، با یاد کنشگران صادق صنفی فرهنگیانِ ایران