پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ - ۰۸:۰۰

پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ - ۰۸:۰۰

چشم‌انداز مذاکرات صلح و پیامدهای آن برای مسکو
نرم شدن ممکن است، اما نه از روی میل به «مهربان شدن». عامل اصلی در این میان، اقتصاد است. اگر روسیه با آمریکا به توافق برسد، نظریه تجارت با غرب...
۸ اسفند, ۱۴۰۳
نویسنده: برگردان الف .ب
نویسنده: برگردان الف .ب
نئولیبرالیسم در لباس آلترناتیو: نسخه‌ای برای فاجعه
اگر نظام سرمایه‌داری نئولیبرال بی‌بندوبار و قانون‌گریز قادر به حل مشکلات مردم بود، پس این‌همه فقر و فلاکت و بی‌خانمانی کشورهای متروپل از کجا به وجود آمده است؟ اگر نظام...
۸ اسفند, ۱۴۰۳
نویسنده: سیاوش
نویسنده: سیاوش
لغو مجازات اعدام با رویکرد اسلام هیچگونه منافاتی ندارد.
چهار تن از روحانیون و مدرسین سطوح عالی و خارج حوزه همراه با صدیقه وسمقی استاد فقه و دین پژوه با صدور بیانیه ای، خواستار لغو همه احکام صادره ی...
۸ اسفند, ۱۴۰۳
نویسنده: صديقه وسمقی
نویسنده: صديقه وسمقی
هردم از این باغ، بری می رسد!
امروزه ، زنان ایران نه توبه کار، که بیدارند. آن‌ها زنجیرهای تحمیل را یکی پس از دیگری گسسته اند و خوب می‌ دانند که بازی های روانی حکومتیان، تنها نشانه...
۷ اسفند, ۱۴۰۳
نویسنده: زری
نویسنده: زری
به بهانه هفتاد و دومین سالروز استقلال کانون وکلای دادگستری و روز وکیل
انتشار بیانیه اعتراضی بیش از ۲۰۰ وکیل دادگستری خطاب به رئیس قوه قضائیه، در اعتراض به صدور احکام اعدام برای پخشان عزیزی، وریشه مرادی و شریفه محمدی و درخواست توقف...
۷ اسفند, ۱۴۰۳
نویسنده: مناف عماری
نویسنده: مناف عماری
بررسی پیش‌زمینه‌های انقلاب ۱۳۵۷و تحقق جمهوری اسلامی در ایران
دیدیم که با آغاز تصویب لایحه «انجمن‌های ایالتی و ولایتی» روحانیت مبارزه علیه رژیم شاه را آغاز کرد، زیرا آن مصوبات برخلاف اصول قانون اساسی مشروطه بود که در آن...
۶ اسفند, ۱۴۰۳
نویسنده: منوچهر صالحی لاهیجی
نویسنده: منوچهر صالحی لاهیجی
مثل یک باد
مثل یک باد وزان شد بر من، همچون رنگین کمان، پس از باران ...
۶ اسفند, ۱۴۰۳
نویسنده: کاوه داد
نویسنده: کاوه داد

پیوستگی و گسستگی در تحولات اجتماعی و تاریخی – عصر نقد ایجابی

ایران بمعنی وسیع تحولی تاریخی قرونی، با شکست از اسکندر و بعداً امدن اسلام، نه بمعنی تهاجم و تصاحب اعراب، وارد دوران تحولی ای می شود که بالاخره با عبور از ایستگاه های میانی صفویه، امیرکبیر، مشروطه، پایان قاجاریه، با پهلوی وارد مرحله فئودالیسم می شود.

ایران بمعنی وسیع تحولی تاریخی قرونی، با شکست از اسکندر و بعداً امدن اسلام، نه بمعنی تهاجم و تصاحب اعراب، وارد دوران تحولی ای می شود که بالاخره با عبور از ایستگاه های میانی صفویه، امیرکبیر، مشروطه، پایان قاجاریه، با پهلوی وارد مرحله فئودالیسم می شود. این تحول که با اقدامات شاه عباس در قرن شانزدهم شروع شده و با امیرکبیر ادامه می یابد، در مشروطه دچار وقفه و ابهام می گردد (مشروطه خواهان اساساً از موضع ایران قرون پیش اسلام و پیش صفوی، یعنی ایران ایل و قبیله ای کوچ نشین، در انچه بخطا با این نام نامیده شده است، ضد مشارکت داشته اند- بطریقی، مشروعه خواهی در حقیقت مشروطه خواهی بوده است)، در ملی شدن به این “انحراف” ادامه داده می شود، تا انقلاب بهمن پنجاه و هفت، که عملا انقلاب ملی بمعنی تحول تاریخی بوده است. دامنه تحتانی انقلاب بهمن تشکیل دولت-ملت بمعنی انچه تجدد یا مدرنیته در تحولات اروپا نامیده شده است، می شود، و دامنه فوقانی ان، ساده کنیم، “جمهوری خلق” بعنوان جانشین تحولی تاریخی یا دقیقتر، “پل گذار”، به شکل سیاسی خاص عصر صنعت، که فعلا می توان “دموکراسی صنعتی” نامید، باید محسوب شود.

جمهوری اسلامی، شکل بروزی “مبارزه و مصالحه”ای است که عملاً مضمون تحولی تاریخی این دوره بسیار پرتلاطم در حوزه سیاسی بوده و هنوز هست. یعنی روند سوپرامنتو (منتفی شدن) ایران بمعنی عام قرونی. این همان اتفاقی است که در اروپا نیز افتاده است (شکلگیری دولت- ملت های اروپایی که هنوز هم در مضمون فئودالی اند، باستثنای اشتقاق ایالات متحده از آن).

مرگ آقای رفسنجانی در این روزها، این روند را، عمدتاً بطور نمایی، به بروز رسانده است. اگر شاه عباس در مشابهت با سرگذشت اروپای در حال خروج قطعی از قرون میانه میباشد، موازی – و نه برابر، چون ایران تا سالهای سی قرن بیستم میلادی، اساساً ایل و قبیله ای بود که با قاجار به پایان می رسد و با پهلوی عصر کوتاه شده و اختلاطی فئودالیسم ایران، شروع شده و تا انقلاب بهمن، به طول می انجامد – سلطنت مطلقه با گرایشهائی بعنوان “دسپوت روشنگر”، تا پهلوی نخست و بالاخره پهلوی دوم ادامه می یابد. امیرکبیر، محل طلاقی این “سلطنت مطلقه” و “دسپوت روشنگر” و بالاخره شروع پایان روندی است که با عبور از کشمکش مشروطه نامیده شده، به کودتای ۱۲۹۹ و بالاخره برچیده شدن “سلطنت” تاریخی (کاربرد واژه “سلطنت” برای ایران قرونی خطاست، بلکه شاید همان واژه “شاهنشاهی” دقیقتر باشد)، ختم شده و راه را برای گذار به فئودالیسم و صورت سیاسی ویژه ان در”سلطنت”، و تحت عنوان  “سلسله پهلوی”، باز می کند. ایران بمعنی اصیل سرگذشت اروپا، وارد مرحله پییش مدرن (اساسا درست تر است مرحله “باروک” ایران بنامیم) می شود. انچه ایران در زمان این سلسله تجربه کرده است، با واژه “باروک” ایران (مروارید زمخت)، قابلیت نشانه گذاری تحولی تاریخی وتعریف می یابد.

انقلاب بهمن، در حقیقت، پیروزی متمم قانون اساسی بیرون امده از انچه “انقلاب مشروطه” نامیده شده است، بر اصل قانون اساسی این “انقلاب” بوده است. با مرگ اقای رفسنجانی، بطور نمایی تاریخی، خود این متمم هم به پایان رسیده است، و این چنین، تمام آن دوره تحولی تاریخی مشروح در فوق، یعنی، ایران قرونی در تمام بروزها و اشکال اش، به پایان خود رسیده است.

کسی نه غمگین و نه عصبانی شود، همه مرده اند، ایران قرونی تا امروز.

جبهه ملی و یا آنچه کلا ملی گرایی نامیده شده است، اصولا همیشه در ماقبل تاریخ بود و ماند، تا حد نهایی ان. حزب توده و اصولا توده گرایی (که مفهومی سندیکایی- ملی گرایانه دارد)، که همراه ملی گرایی جبهه ملی، عملاً لبیبرال دموکراسی و سوسیال دموکراسی را در زمینه عصر پیش تمدنی کوچ نشینی ایل و قبیله و خاندان و خوانین تعریف کرده اند و متأسفانه تا عمق شکست این در سردرگمی تاریخی. شاید عجیب یا غمناک یا نوعی شوخی بنظر آید، هرچند تحول و سرگذشت، شبیه آب اند، و بالاخره سرازیری و گشایش  را پیدا می کنند، اسلام حامل هم لیبرال دموکراسی و هم سوسیال دموکراسی می شود (دقیقاً مشابه تا برابر تحولات مشابه در اروپا که الهیات، فلسفه و تاریخ سه عنصر مؤسس دولت- ملت ها بوده اند، و فلسفه بعنوان زبان مشترک هم الهیات و هم تاریخ). اما فداییان و مجاهدین، هردو از همین زمینه ها می آیند، منتها با تعابیر و تعاریف متفاوت که انها را به “فدایی گرایی” سرخورده و هم آرمانگرا و عصبانی، معترض طغیانگر می برد. از این میان، گرایشهای وسیع آنارشیستی روستاگرای در گذار به شهر و تازه به شهر آمده، و شهرنشین شده حافظ و مولوی و خیام گرا، قرونی از باستان تا امروز نیز وجود دارند. اینها خود را “رهایی خواه” می نامند، پیروان همان مفهوم “از دیو و دد ملولم” و “دی شیخ…” می باشند، که حافظ اساساً بیان انهاست و مولوی شکل عرفانی شده آن است و خیام سرگردان بین حافظ و مولوی، بطریقی، پیشینه های دانته، هگل، شکسپیر، و یک کانت سردرگم.

این مفهوم سرگذشتی مرگ اقای رفسنجانی را تشکیل می دهد. مفروزی بنام ایران که هیچوقت نتوانست خود را تعریف کرده و از مشاع هستی، چیزی که تمدن نامیده می شود را تصاحب کند، به ضرورت قطعی تعریف مفروز خود در لحظه پایانی گذار به عصر صنعت، یعنی بالاخره همراه شدن با تمدن و تحولات اش، و ورای توهمات قرونی بروزیافته در ساده نگری و خودستایی، به مشاع هستی و بشریت، دست بیابد.

ایران هیچ وقت سابقه تولیدی نداشته است (کوچ نشین تولیدکننده نیست، تنها طبیعت است که حرکت کرده و جابجا می شود، و انهم در رفت و آمد در یکپارچگی با نظام طبیعی که فصول می نامیم)، و این بزرگترین مشکل و مانع تحولات جاری ایران است و کلاً منطقه ای که “ماد” (میانه بین روم و چین) نامیده شده است. سوریه دقیقاً جایی است که این وضعیت به تقابل خشونت امیز تحویل شده است. تمام این منطقه که حتا شامل روسیه (عمدتاً آسیایی) نیز می شود. تنها چین و امریکا، و قطعا با همکاری روسیه، می توانند این برزخ هولناک را کنترل کرده و بشریت آن را پشت سر بگذارد. جاده ابریشم تاریخی، جاده تجارت بوده است، و نه تولید و بزبان امروز توسعه و صنعت، این جاده اگر با همان تعریف و جایگاه و نقش تجاری، باز سازی شود، اولا بهیچ وجه موفق نخواهد شد و در میانه توهم و آرزوها به خشونتهای بیشتر کشیده خواهد شد. تولید تنها پاسخ است. اسلام هم باید توجه کند که زمینه ظهورش، اساساً همین مشکل بوده است. خود موفق نشد، اروپا و بالاخره انگلیس، و در اوج، امریکا بعنوان نخستین کشور صنعتی جهان و بدون پیشینه پیش صنعتی قرونی، این ضرورت را پاسخ داده اند، و امروز چین باید نقش اصلی در گذار پایانی به عصر فراگیر صنعتی را بازی کند. جاده ابریشم باید محور توسعه صنعتی سراسری و بطریقی، جهانی قرار گیرد.

 

 

برای سایر نوشته ها از این نویسنده به آدرس زیر مراجعه شود:

http://www.kar-online.com/taxonomy/term/132

تاریخ انتشار : ۲۱ دی, ۱۳۹۵ ۱۱:۵۲ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

انقلاب بهمن؛ آرمان‌های ماندگار و راه‌های ناتمام!

ما بر این باوریم که طیف گستردهٔ نیروهای چپ موجود در میهن ما موظف است با حضور  و تمرکز کنش‌گری خود در این تلاش هم‌گرایانه، در تقویت جایگاه ٔ عدالت‌‌ اجتماعی و حقوق بنیادین بشری در جمهوری آیندۀ ایران کوشا باشد. ما، همراه سایر نیروهای میهن‌دوست و ترقی‌خواه ایران در راه گذار به جمهوری‌ای مبتنی بر صلح، آزادی، دمکراسی برابری، حقوق بشر و عدالت اجتماعی مبارزه می‌کنیم.

ادامه »
سرمقاله

ریاست جمهوری ترامپ یک نتیجهٔ تسلط سرمایه داری دیجیتال

همانگونه که نائومی کلاین در دکترین شُک سالها قبل نوشته بود سیاست ترامپ-ماسک و پیشوای ایشان خاویر مایلی بر شُک درمانی اجتماعی استوار است. این سیاست نیازمند انست که همه چیز بسرعت و در حالیکه هنوز مردم در شُک اولیه دست به‌گریبان‌اند کار را تمام کند. در طی یکسال از حکومت، خاویرمایلی ۲۰٪ از تمام کارمندان دولت را از کار برکنار کرد. بسیاری از ادارات دولتی از جمله آژانس مالیاتی و وزارت دارایی را تعطیل و بسیاری از خدمات دولتی از قبیل برق و آب و تلفن و خدمات شهری را به بخش خصوصی واگذار نمود.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

اروپا قربانی کیست؟

به‌عنوان یک اروپایی، من فقط می‌توانم از بی‌کفایتی و ساده‌دلی رهبرانمان گله کنم که این اتفاق را ندیدند و با وجود همه فرصت‌ها و انگیزه‌هایی که برای انجام این کار وجود داشت، ابتدا خود را با آن سازگار نکردند. آنها احمقانه ترجیح دادند به نقش خود به عنوان شریک کوچک آمریکا بچسبند، حتی در شرایطی که این مشارکت به طور فزاینده ای علیه منافع آنها بود!

مطالعه »
یادداشت

قتل خالقی؛ بازتابی از فقر، ناامنی و شکاف طبقاتی

کلان شهرهای ایران ده ها سال از شهرهای مشابه مانند سائو پولو امن تر بود اما با فقیر شدن مردم کلان شهرهای ایران هم ناامن شده است. آن هم در شهرهایی که پر از ماموران امنیتی که وظیفه آنها فقط آزار زنان و دختران است.

مطالعه »
بیانیه ها

انقلاب بهمن؛ آرمان‌های ماندگار و راه‌های ناتمام!

ما بر این باوریم که طیف گستردهٔ نیروهای چپ موجود در میهن ما موظف است با حضور  و تمرکز کنش‌گری خود در این تلاش هم‌گرایانه، در تقویت جایگاه ٔ عدالت‌‌ اجتماعی و حقوق بنیادین بشری در جمهوری آیندۀ ایران کوشا باشد. ما، همراه سایر نیروهای میهن‌دوست و ترقی‌خواه ایران در راه گذار به جمهوری‌ای مبتنی بر صلح، آزادی، دمکراسی برابری، حقوق بشر و عدالت اجتماعی مبارزه می‌کنیم.

مطالعه »
پيام ها

مراسم بزرگ‌داشت پنجاه‌وچهارمین سالگرد جنبش فدایی!

روز جمعه ۱۹ بهمن ۱۴۰۳، به مناسبت پنجاه‌وچهارمین سالگرد بنیان‌گذاری جنبش فدایی، در نشستی در سامانۀ کلاب‌هاوس این روز تاریخی و نمادین جنبش فدایی را پاس می‌داریم و روند شکل‌گیری و تکامل این جنبش را به بحث و بررسی می‌نشینیم

مطالعه »
برنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

چشم‌انداز مذاکرات صلح و پیامدهای آن برای مسکو

نئولیبرالیسم در لباس آلترناتیو: نسخه‌ای برای فاجعه

لغو مجازات اعدام با رویکرد اسلام هیچگونه منافاتی ندارد.

هردم از این باغ، بری می رسد!

به بهانه هفتاد و دومین سالروز استقلال کانون وکلای دادگستری و روز وکیل

بررسی پیش‌زمینه‌های انقلاب ۱۳۵۷و تحقق جمهوری اسلامی در ایران