چند رور پیش ناسا، سازمان ملی هوانوردی و فضائی امریکا، خبر از کشف ۷ سیارۀ زمین آسا در اطراف یک “کوتولۀ سرخ”، در فاصله ای کمتر از ۴۰ سال نوری از منظومۀ شمسی، داد. این سیارات به لحاظ اندازه، ترکیب و دما قابل مقایسه با زمین اند. پیشتر از این هرگز این تعداد سیاره با مشخصات نامبرده در اطراف یک ستاره یافته نشده است. این که آیا بر روی این سیارات زندگی وجود دارد یا نه، روشن نیست. اما امکان وجود آب در هر هفت سیاره وجود دارد؛ چیزی که برای هر شکلی از حیات اساسی به نظر می رسد.
کشف این منظومه اکنون به ستاره شناسان این شانس را می دهد که به جستجوی نشانه های حیات در فراسوی زمین و برای یافتن پاسخ به یکی از بزرگترین پرسشهای علم اقدام کنند: آیا ما در این گیتی تنهائیم یا زندگی در جای دیگری از آن نیز وجود دارد؟
این کشف، که همین هفته در نشریۀ “طبیعت” اعلام شده است، آشکار می کند که گیتی از برادران و خواهران زمین غلغله ای است. بیشترین آنها در فواصلی بسیار دور از زمین قرار دارند؛ دورتر از آن که بتوان آنها را به تفصیل تحقیق کرد. اما با توجه به فواصل گیتیائی، می توان گفت که این “هفت خواهران” در همین نزدیکیهای زمین قرار دارند.
ستاره ای که انها به دورش می گردند، یک دهم خورشید است و از خورشید هم خیلی سردتر است. سال گذشته مایکل گیلون و همکارانش در دانشگاه لیژ، سه سیاره از ۷ تای گفته شده را توسط تلسکوپ کوچک بلژیک در شیلی، کشف کردند. از منظر زمینی، این سیاره ها در گردش به دور ستاره شان، از برابر آن عبور می کنند و در زمان عبور از برابر ستاره به میزان فوق العاده کمی جلوی “آفتاب” ستاره شان را می گیرند. تلسکوپهای بسیار حساس قادر اند “سایۀ” ایجاد شده را ثبت کنند.
ایگناس اسنلن، از کارکنان رصدخانۀ لایدن در هلند، می گوید: “این کشف زیبائی است”. به نظر اسنلن “این منظومۀ جمع و جور شباهت شگفت آوری به مشتری و اقمار بزرگ اش دارد. الا این که با داده های به دست آمده همه چیز حدود ۵۰ تا ۸۰ برابر سنگینتر است. با این حال به نظر میرسد که هر دو منظومه در روندی یکسان به وجود آمده اند”.
از تحقیقات انجام یافته روی ابعاد سایۀ این سیارات آشکار شده است که ۵ تا از آنها کمابیش به اندازۀ زمین اند. دوتای دیگر اندکی کوچکتر اند. همچنین با دقت بسیاری سرعت این سیارات نسبت به هم اندازه گیری شده است و بر این پایه امکان محاسبۀ جرم آنها فراهم آمده است. این نیز به نوبۀ خود امکان تشخیص ترکیب این سیارات را فراهم آورده است.
طبق محاسبات گیلون و همکارانش، که در مقالۀ منتشره در نشریۀ “طبیعت” شرح شده، بخش بزرگی از هر یک از این سیارات، همچون زمین، از صخره هائی محتملاً در اختلاط با یخ تشکیل شده اند. تحقیقات بعدی باید برخورداری این سیارات از جو و وجود آب در سطح آنها را معلوم کنند.
باید افزود که “کپلر”، تلسکوپ فضائی امریکا، از سال ۲۰۱۶ این منظومه را رصد می کند. ناتالی باتالها، مسئول علمی این پروژه، خبر می دهد که داده های حاصل از رصد منظومه در روز ۶ مارس امسال در دسترس دیگران قرار خواهند گرفت. او می افزاید: “کی می داند؟ شاید کپلر سیاره های بیشتری را هم پیدا کند”.
دبرا فیشر امریکائی از دانشگاه ییل، که به صیاد ستارگان مشهور است، این یافته ها را خیره کننده می نامد و می گوید: “تردید نکنید که ستاره شناسان برای یافتن نشانه های حیات، به زبان استعاره، این منظومه را زیر دره بین خواهند گذاشت”.
اسنلن می گوید: ” کشف حیات فرازمینی، ولو که معلوم شود بر روی این سیاره های حیاتی وجود ندارد، در آینده همیشه ممکن است. ستاره های کوتوله میلیاردها سال زندگی خواهند کرد”.