در هفدهم نوامبر ۲۰۲۵، طرح «ترامپ» برای غزه در شورای امنیت سازمان ملل متحد، با ۱۳ رأی موافق و دو رأی ممتنع روسیه و چین به تصویب رسید.
چند روز پیش از رآیگیری، روسیه پیشنویس قطعنامهای را در برابر طرح ترامپ ارائه داد که در آن بر راه حل دو کشوری و حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین تآکید شده بود و مدیریت اداره غزه را بجای ترامپ به مدیرکل سازمان ملل میداد. این پیشنهاد مورد حمایت چین نیز قرار گرفته بود.
با اصرار کشورهای عربی و اسلامی و نیز برای پیشگیری از وتوی طرح ترامپ توسط چین و روسیه، آمریکا تغییرات کوچکی را در طرح ۲۰ ماده ای ترامپ پذیرفت و شتابزده از کشورهای عربی و اسلامی خواست که حمایت خود را از آن طرح که اشارهای به مسئله فلسطین نیز داشت، اعلام کنند. هشت کشور عربی و اسلامی روز جمعه ۱۴ نوامبر با صدور بیانیهای حمایت خود را اعلام کردند و خواستار تصویب هرچه سریعتر آن در شورای امنیت شدند. بدین ترتیب پیشنهاد روسیه کنار گذاشته شد.
در پشت ارائهی طرح ترامپ بهشورای امنیت سازمان ملل نیرنگی سیاسی نهفته است. ترامپ سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن را به رسمیت نمیشناسد. مصوبات پیشین شورای امنیت را نادیده گرفته، فراخوانهای دادگاه بینالمللی لاهه را در طول جنگ غزه بیپاسخ گذاشته، دیوانهای کیفری و دادگستری بین المللی را تحریم کرده، از پیمان اقلیمی پاریس خارج شده، از سازمان بهداشت جهانی کناره گرفته و کمکهای مالی آمریکا را بهبسیاری از نهادهای سازمان ملل و از جمله «آژانس امداد فلسطینیان» (UNRWA) قطع کرده است، ترامپ هیچ اعتنایی بهسا زمان ملل ندارد. او فقط با استفاده از حق وتوی آمریکا در شورای امنیت، از این ابزار برای پیشبرد زورگویی بهره میبرد.
هدف ترامپ از ارائه طرح آتشبس غزه به شورای امنیت، کسب مشروعیت بینالمللی برای برنامهای است که حل مسئله خاورمیانه را تنها به بازسازی نوار غزه و جداسازی آن از سرزمین مادری فلسطین محدود میکند، بیآنکه حقوق قانونی مردم فلسطین و حق تغیین سرنوشت آنها را بهرسمیت بشناسد.
در پشت این نقشه، فریبی بزرگ نهفته است: ترامپ در برابر ۱۶۰ کشوری که دولت فلسطین را به رسمیت شناختهاند ایستاده و شورای امنیت را وادار به تصویب قطعنامهای کرده است که در آن، وجود دولتی به نام فلسطین نادیده گرفته شده است.
در طرح ترامپ به کورسوئی از امید برای تشکیل دولتی فلسطینی اشاره شده است آنهم پس از پافشاری چند کشور عضو اتحادیه اروپا و برای دلخوشی کشورهای اسلامی و عربی. در قطعنامه تصویب شده، تشکیل یک نهاد خودمختار فلسطینی به «شاید»ها و «اگر»ها گره خورده است و آن نیز منوط به دگرگونی در نهادهای موجود فلسطینی مطابق خواست و سلیقه آمریکا و اسرائیل است.
در طرح تصویب شده ، هیچ اشارهای به اشغالگری اسرائیل و ادامه نسلکشی در کرانه باختری نشده است و سرنوشت بیشتر مفاد این قطعنامه نیز به توافق دولت اشغالگر اسرائیل وابسته است.
بیجهت نیست که «نتانیاهو»، نخستوزیر اسرائیل، با ستایش از ترامپ برای بهتصویب رساندن این قطعنامه، ادعا کرده است که «چشمانداز رئیسجمهور ترامپ، ادغام اسرائیل در منطقه را تقویت و دامنه توافقنامههای ابراهیم را گسترش خواهد داد.»
** واکنش ها**
- حماس و نیروهای مقاومت فلسطینی در غزه، طرحی را که در آن خلعسلاح آنها مطرح است محکوم کرده و نمیپذیرند.
- حکومت خودگردان فلسطین که توانی برای مخالفت با طرح آمریکا را ندارد در بیانیهای ضمن استقبال از آن خواستار اجرای فوری مفاد آن با مشارکت نیروهای حکومت خودگردان فلسطین شده است.
- نماینده بریتانیا در سازمان ملل: « ما به این قطعنامه رأی مثبت دادیم زیرا این قطعنامه نقطه شروع مهمی برای اجرای طرح صلح برای فلسطینیها، اسرائیلیها و منطقه و برای عبور از دو سال درگیری ویرانگر و حرکت به سوی صلحی پایدار است».
- نماینده چین در سازمان ملل: «فلسطین کاملاً در این قطعنامه غایب است… پیشنویس قطعنامه صراحتاً تعهد قاطع به راهحل دو کشور را به عنوان یک اجماع بینالمللی تأیید نکرده است».
- نماینده روسیه درسازمان ملل: «اعضای شورای امنیت فرصت کافی نداشتهاند تا با حسن نیت متن را بررسی کرده و به مصالحه برسند؛ فشار بر هیئتها در پایتختها و در نیویورک، روندی صادقانه نبود».
« طرح آمریکایی فاقد بازه زمانی مشخص برای انتقال کنترل غزه به سوی دولت فلسطینی است».
«اما نمیدانیم دقیقاً چه چیزی تصویب شده یا چه عواقبی خواهد داشت. هیچ کشور تأمینکننده نیرو تا کنون با چنین مأموریتی موافقت نکرده است».
تصویب این طرح در شورای امنیت، از نقش اصلی این شورا در حفظ صلح و امنیت بینالمللی کاسته است.
- روزنامه گاردین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در مورد غزه را عجیبترین و مبهمترین قطعنامه توصیف میکند. به ویژه آنجا که این قطعنامه تصریح میکند که «شورای صلح» در غزه از طریق یک نیروی بینالمللی بر ایجاد ثبات نظارت خواهد داشت. نیرویی که مشخص نیست کدام کشورها مایل به مشارکت در آن هستند.
- تحلیلگران در میدل ایست آی: «تحمیل نیروهای بینالمللی بر غزه، جدیدترین فصل استعمار در تاریخ فلسطین است».
- دیدهبان حقوق بشر میگوید «تشکیل «شورای صلح» به رهبری ترامپ، که به فلسطینیان پس از بازسازی نهادهای موجود وعده خودمختاری میدهد صورتی فریبنده دارد». این سازمان در پلتفرم X خود تأکید میکند که عدم ذکر عبارت «حقوق بشر» در قطعنامه شورای امنیت، خود گویای همه چیز است.
- سازمان صلح آمریکا این قطعنامه را «نقشهای برای تثبیت اشغالگری اسرائیل در چارچوبی بینالمللی و انکار کامل حق خودمختاری فلسطینیان» خوانده است…..این قطعنامه به ریشه اصلی خشونت، یعنی محاصره و اشغال مداوم اسرائیل و سیاستهای پاکسازی قومی، نمیپردازد. ایالات متحده، که به دولت اسرائیل سلاح داده و بدون قید و شرط از آن محافظت کرده است، و باعث کشتار دهها هزار فلسطینی و آوارگی صدها هزار نفر شده است بههیچ وجه یک نیروی بیطرف نیست.»
- مدیر سابق دفتر کمیسرعالی حقوق بشر سازمان ملل، کریگ مخیبر، تصویب این قطعنامه را «تهاجم استعماری» خوانده و آنرا «روزی شرم آور» برای شورای امنیت دانسته است. او گفت: «این پیشنهاد از سوی جامعه مدنی، جناحهای فلسطینی و مدافعان حقوق بشر در سراسر جهان رد شده است و مبارزه برای آزادی فلسطین، همچنان ادامه خواهد یافت».

نماد نسل کشی در غزه را در قلب تاریخ زنده نگه داریم.




