روز جهانی منع خشونت علیه زنان، به بهانه شانزده روز نارنجی
حجاب اجباری ملموس‌ترین تبعیض، خشونت و ستمی است که زنان هر روز با آن سروکار داشته و تحقیر می شوند. پس از مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، مقامات ایرانی بارها طرح هایی را برای مقابله با «بی حجابی» اجرا کرده اند. حاکمیت به این نتیجه رسیده است که مجازات دیگر جواب نمی دهد و در آخرین راهبرد خود، با راه‌اندازی کلینیک ترک بی‌حجابی، گامی نگران‌کننده در راستای کنترل و فشار هر چه بیشتر زنان ایرانی برداشته است (۱). داشتن یا نداشتن حجاب پدیده‌ای اجتماعی و فرهنگی است و نه یک بیماری که نیاز به درمان داشته باشد. چنین تصمیم‌ها و اقداماتی آسیب‌زا، افراد غیربیمار را با برچسب بیماری مواجه می‌کند.
در حالی که این خبر متخصصان سلامت روان را متعجب و در عین حال به‌شدت نگران کرده (۲) ، دولت مبلغ ۲۵۵ میلیارد تومان برای بودجه این کلینیک به ستاد امر بمعروف پرداخت کرده است (۳). مبلغ ۲۵۵ میلیارد تومان برای جایگزین کردن مجازات زنان بی حجاب، نشان از نهادینه شدن نوعی شکنجه روانی و شستشوی مغزی در قالب یک ساختار رسمی دارد. آزادی پوشش، حق شهروندی است و مماشات ناپذیر است. چنین اقداماتی حقوق اساسی بشر را نقض می کند و اصول عدالت و برابری را تضعیف می کند. زنان باید استقلال تصمیم گیری در مورد بدن و زندگی خود را بدون مواجهه با اجبار یا اقدامات تنبیهی داشته باشند. اجبار زنان برای مراجعه به کلینیک یا ایجاد دوراهی برای آنها بر اساس «یا دادگاه و مجازات و یا درمانگاه» بدون شک غیرقانونی است (۴).
هدف نهایی حاکمیت افزایش فشار بر زنان به منظور کنترل هر چه بیشتر بدن زن و تلاشی برای باز پس گرفتن کنترلی است که مدت هاست از دستشان خارج شده و زنان با پوشش اختیاری خود در برابر کل حاکمیت صف بسته‌اند. کلینیک ترک بی حجابی حاصل نگاهی است که بی حجاب را بیمار و آزادی پوشش را یک نوع ناهنجاری روانی میداند که باید تحت درمان قرار بگیرد، که از نظر علمی کاملا مطرود و مصداق بارزی از سوءاستفاده از روان‌شناسی و روان‌پزشکی است. یکی از ناپسند ترین اقدامات هر حکومت دیکتاتور و فاشیستی، خلق گسترده واژه های بی محتوا با هدف سرکوب، ایجاد تفرقه و تحقیر دیگران است. این خبر که به جای ون و وزرا زنان را به مراکزی برای درمان اعتیاد به بی حجابی منتقل کنند، باعث نگرانی و تشویش افکار عمومی شده است. متاسفانه این اولین بار نیست که از روان‌شناسی و روان‌پزشکی سوءاستفاده می‌شود، این رویه دربرابر سایر زنان معترض به حجاب اجباری از جمله هنرمندان و فعالان حقوق زنان همچون افسانه بایگان، آزاده صمدی، رویا ذاکری و آهو دریایی، دانشجوی دختری که به نشانه اعتراض لباس هایش را در محوطه دانشگاه از تن در آورد نیز به کار گرفته شده است (۵،۶،۷،۸). آهو دریایی همراه با هما دارابی (۹) که در اعتراضی نمادین به حجاب در یکی از خیابان های نزدیک میدان تجریش خودش را به آتش کشید و ویدا موحد(۱۰)، اولین زنی که در خیابان انقلاب، تهران روسری سفید خود را به صورت نمادین و برای اعتراض به حجاب اجباری در ایران برداشت، به نماد مقاومت و اعتراض در برابر ظلم تبدیل شدند. زنان ایرانی برای یک زندگی عادی در کشور با مشکلات عدیده ای روبه رو هستند، با این حال، مقاومت و پایداری زنان ایرانی نشان می‌دهد که حتی در شرایط سخت نیز می‌توانند برای حقوق و آزادی‌های خود مبارزه کنند و به دستاوردهای بزرگی دست یابند. این مبارزه‌ها نمادی از امید و تلاش برای آینده‌ای بهتر است.
منابع:
- ستاد امر به معروف و نهی از منکر: کلینیک ترک بی‌حجابی در تهران افتتاح می‌شود
- واکنش روان‌شناسان به ماجرای «کلینیک ترک بی‌حجابی» – تابناک | TABNAK
- اختصاص بودجه ۲۵۵ میلیارد تومانی از سوی دولت برای کلینیک ترک بی‌حجابی
- روزنامه اعتماد :: کلینیک ترک بی‌حجابی و مساله حاکمیت قانون
- افسانه بایگان هم به مراجعه اجباری به روانشناس برای «درمان بیماری روحی» محکوم شد
- احکام عجیب برای بی‌حجابی؛ از مراجعه به روانشناس تا شستن میت – DW – ۱۴۰۲/۴/۲۵
- واکنش‌ها به برهنه شدن یک زن دانشجو در اعتراض به حجاب اجباری – DW – ۱۴۰۳/۸/۱۳
- رویا ذاکری، دختر تبریز کیست و چرا در بیمارستان روانی ممنوع‌الملاقات است؟
- زنان تاثیرگذار ایران؛ هما دارابی
- ویدا موحد – ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
